Udział straży gminnych (miejskich) w zapewnianiu bezpieczeństwa publicznego w Polsce

Abstract

Projekt skoncentrowany jest na istotnej kwestii zapewnienia bezpieczeństwa na poziomie lokalnym. Przedmiotem badań są straże gminne (miejskie), które w dobie demonopolizacji bezpieczeństwa odgrywają bardzo istotną rolę w jego zapewnianiu na poziomie lokalnym. Straże miejskie i gminne to formacje, których wprowadzenie do systemu bezpieczeństwa i uplasowanie w podsystemie samorządowym zaimplikowane zostało procesem demonopolizacji bezpieczeństwa. Przejęły one wiele istotnych funkcji oraz uprawnień, które wcześniej zarezerwowane były dla organów administracji państwowej. Są to samorządowe, umundurowane formacje ochrony porządku publicznego działające na terenie gmin i spełniające służebną rolę wobec społeczności lokalnych. Celem głównym procesu badawczego, było: Ustalenie czy możliwe i pożądane jest zwiększenie efektywności straży gminnych/miejskich w zapewnianiu bezpieczeństwa publicznego w Polsce. Aby zrealizować tak określony cel założono następujące cele szczegółowe: 1. Zdefiniowanie uprawnień i kompetencji strażników miejskich/gminnych w odniesieniu do wykonywanych przez nich zadań; 2. Ustalenie wyposażenia i uzbrojenia strażników miejskich/gminnych; 3. Przedstawienie procesu szkoleniowego strażników miejskich/gminnych; 4. Zbadanie uregulowań normatywnych określających status strażników miejskich/gminnych oraz ustalenie poziomu fluktuacji kadrowej w tej grupie pracowników samorządowych; 5. Określenie dotychczasowego poziomu współpracy Straży Miejskich/Gminnych z innymi podmiotami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo publiczne. 6. Wskazanie działań ukierunkowanych na podniesienie efektywności funkcjonowania straży gminnych/miejskich w obszarze zapewniania bezpieczeństwa publicznego. W procesie badawczym zastosowane zostały metody: analizy dokumentów, metoda sondażu diagnostycznego, metoda studium przypadku. Użyte zostały techniki wywiadów eksperckich oraz ankiet badawczych. Wywiady eksperckie zostały przeprowadzone z funkcjonariuszami, którzy w strażach miejskich zajmują zarówno kierownicze, jak i wykonawcze stanowiska. Ponadto, wywiady zostały przeprowadzone z funkcjonariuszami Policji, którzy zajmują się współpracą ze strażami gminnymi (miejskimi) oraz sprawowaniem nadzoru nad tymi formacjami. W ramach prowadzonych badań została wykorzystana także technika badań ankietowych, które zostały przeprowadzone wśród strażników miejskich. Kwestionariusz ankiety był anonimowy, a pytania w nim zawarte w znacznej mierze miały w większości charakter zamknięty. W pracy badawczej wykorzystane zostały także metody o charakterze teoretycznym. Była to analiza dokumentów, jako metoda jakościowa polegająca na rozłożeniu badanej całości podczas studiowania literatury, aktów normatywnych i źródłowych. Kolejna metoda teoretyczna, która została użyta w trakcie prowadzonych to analiza ilościowa opracowywanych wyników badań statystycznych, a następnie uogólnienie przedstawionych wyników i nakreślenie wniosków z nich płynących. Zweryfikowane zostały hipotezy i sformułowane wnioski poprzez przeprowadzenie ankiet, wywiadów eksperckich oraz realizację obserwacji bezpośredniej. W jednostkach straży miejskich zostały przeprowadzone wywiady eksperckie z kierownictwem tych podmiotów. Tam również odbyły się badania ankietowe, w których respondentami byli strażnicy miejscy. Nastąpiła synteza wyników badań oraz ich opracowanie w formie rozprawy doktorskiej z przedstawieniem czynników ograniczających efektywność gminnych/miejskich w ramach systemu bezpieczeństwa publicznego. Na tej podstawie określone zostały proponowane działania ukierunkowane na podniesienie poziomu tej efektywności.

The project focuses on the important issue of providing security at the local level. The subject of the research are municipal (city) guards, which play a very important role in ensuring security at the local level in the era of demonopolisation. The municipal and commune guards are formations whose introduction to the security system and positioning in the local government subsystem was implemented by the process of security demonopolisation. They have taken over many important functions and powers that were previously reserved for state administration bodies. These are self-governmental, uniformed formations of public order protection operating on the territory of communes and fulfilling a servile role towards local communities. The main objective of the research process, was: To determine whether it is possible and desirable to increase the effectiveness of municipal/municipal guards in ensuring public safety in Poland. In order to realise the objective thus defined, the following specific objectives were assumed: 1. To define the powers and competences of municipal/municipal guards in relation to the tasks they perform; 2. To determine the equipment and armament of municipal/municipal guards; 3. to outline the training process of municipal/municipal guards; 4. To examine the normative regulations defining the status of municipal/municipal guards and to determine the level of staff turnover in this group of local government employees; 5. To determine the level of cooperation of municipal/municipal guards with other entities responsible for public safety to date. 6. Identification of measures aimed at increasing the effectiveness of the functioning of municipal/municipal guards in the area of ensuring public security. The following methods were used in the research process: document analysis, diagnostic survey method, case study method. The techniques used were expert interviews and research questionnaires. Expert interviews were conducted with officers who hold both managerial and executive positions in municipal guards. In addition, interviews were conducted with police officers who deal with cooperation with and supervision of municipal (city) guards. A survey technique was also used as part of the research, which was conducted among municipal guards. The survey questionnaire was anonymous and the questions included were largely closed. Methods of a theoretical nature were also used in the research work. This was the analysis of documents, as a qualitative method involving the decomposition of the studied whole when studying literature, normative and source acts. Another theoretical method that was used during the conducted was the quantitative analysis of the compiled statistical results, followed by the generalisation of the presented results and outlining the conclusions drawn from them. Hypotheses were verified and conclusions formulated by conducting surveys, expert interviews and realising direct observation. Expert interviews were conducted with the management of the municipal guards at the municipal guard units. Surveys were also carried out there, with municipal guards as respondents. There was a synthesis of the research results and their elaboration in the form of a dissertation with a presentation of the factors limiting the effectiveness of the municipal/city guards within the public security system. On this basis, proposed measures aimed at increasing the level of this effectiveness were identified.