Zdalne nauczanie na Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie z perspektywy studentów i wykładowców

Abstract

Zdalna edukacja wprowadzona w całym kraju 12 marca 2020 r. we wszystkich uczelniach wprowadziła studentów, wykładowców, władze uczelni w duże zakłopotanie. Nagle, z dnia na dzień uczestnicy edukacyjnego procesu zostali postawieni wobec faktu cyfrowej rewolucji. Sytuacja bezprecedensowa w historii. Uczelnie zostały zamknięte, studenci odesłani do domu, a wykładowcy zmuszeni do szybkiej i radykalnej zmiany metod pracy ze studentami. Do tej wymuszonej rewolucji cyfrowej musieli się nagle przystosować zarówno studenci, jak i wykładowcy. Ci ostatni w różny sposób zaczęli radzić sobie z tymi nowymi wyzwaniami. Niektórzy mieli już doświadczenie w prowadzeniu kursów e-learningowych w związku z tym łatwiej im było przestawić się na nowe metody pracy. Jednakże większość nie miała dużych doświadczeń z tego typu prowadzeniem zajęć. Im było najtrudniej wdrożyć się do nowych form dydaktycznych. Studenci mieli łatwiej, gdyż są cyfrowym pokoleniem, które dorastało ze smartfonem w dłoni i Internetem niemalże od kołyski. Choć jednak zostali oni wyposażeni w cyfrowe kompetencje, to edukacja zdalna wymaga także samodyscypliny, umiejętności samodzielnej nauki oraz planowania pracy. A z tymi miękkimi kompetencjami był już pewien problem, o czym wielokrotnie wspominano, analizując cechy pokolenia Z. Wprowadzenie zdalnej edukacji, z którą musieli się zmierzyć studenci i nauczyciele akademiccy, nie należało do łatwych zadań,. W pewnych dziedzinach łatwiej wprowadzić kształcenie na odległość np. w humanistyce czy naukach społecznych, znacznie trudniej jednak prowadzić takie kształcenie w naukach przyrodniczych i inżynieryjnych. Tutaj bez ćwiczeń w laboratorium trudno o uzyskanie założonych efektów kształcenia i pełne wykształcenie inżyniera. Niestety w warunkach pandemii zdalne nauczanie jest koniecznością, na którą musimy być gotowi. Aby ułatwić pracownikom i studentom ten powrót do edukacji przed ekranem komputera przygotowaliśmy raport z badań, który pokazuje zdalną edukację z perspektywy obu stron procesu dydaktycznego. Dzięki przedstawieniu doświadczeń ze zdalnym nauczaniem w minionym semestrze możemy zobaczyć, jakie działania pedagogiczne są skuteczne, sprzyjające w zdalnym nauczaniu. Jakie metody i formy dydaktyczne można i warto stosować, a z czego należy zrezygnować, gdyż nie przynosi to zakładanych efektów. Perspektywa oceny zdalnej edukacji studentów i wykładowców pozwoli też lepiej się zorientować czytelnikom w słabych i mocnych stronach zdalnej edukacji na UP i może też pomóc wykładowcom w wybraniu własnej, skutecznej metody dydaktycznej na czasy zdalnej edukacji. Warto też zwrócić uwagę na psychospołeczne koszty zdalnej edukacji, a jak pokazują wyniki badań są one dotkliwe.