Uchodźcy wojenni z Ukrainy – życie w Polsce i plany na przyszłość

Abstract

Wojna na Ukrainie wywołana przez napaść rosyjskiego agresora zmusiła około 7 milionów mieszkańców Ukrainy do opuszczenia swojego kraju. Jest to największy kryzys migracyjny spotykany w ostatnich latach na świecie. Znaczna część Ukraińców uciekających przed wojną przyjechała do Polski. W związku z tym zostały zrealizowane badania sondażowe, które miały na celu dokładne określenie sytuacji uchodźców. Badania miały dać odpowiedź na pytanie dotyczące tego, kim są uchodźcy w sensie społeczno-demograficznym, w jaki sposób adoptują się do rzeczywistości w Polsce, jaką mają kondycję psychiczną oraz jakie są ich palny życiowe. Do realizacji powyższych celów została wykorzystana metoda sondażu internetowego (CAWI). Próba badawcza była dobierana w sposób celowy. Do badań zakwalifikowano 737 prawidłowo wypełnionych kwestionariuszy. Wyniki badań pokazały, że do Polski w głównej mierze przybyła klasa średnia złożona z dobrze wykształconych kobiet z dziećmi, które na Ukrainie mieszkały w miastach i dobrze oceniały swoją sytuację finansową. Do Polski przyjechały ze względu na to, że tutaj miały swoich znajomych oraz Polska wydawała się być podobna pod względem językowym i kulturowym do Ukrainy. Uchodźcy najczęściej zamieszkiwali w mieszkaniach, domach samodzielnie wynajmowanych oraz opłacanych przez inne osoby. U polskich rodzin znalazło schronienie 17% respondentów. Niewielu uchodźców mieszkało w miejscach zbiorowego zakwaterowania. Uchodźcy dobrze ocenili pomoc udzielną przez Polaków. Najwyżej zostali ocenieni wolontariusze pracujący na granicy oraz polskie służby mundurowe. Większość uchodźców nie zna języka polskiego, ale się go uczy bądź chce to zrobić. Zdalnie pracuje na Ukrainie ⅓ badanych. W Polsce około 20% znalazło pracę, a ¾ chciałoby znaleźć pracę w przyszłości. Większość uchodźców zarejestrowała się w rejestrze PESEL. Prawie połowa dzieci uchodźców bierze udział w zajęciach online w ukraińskiej szkole. Połowa uchodźców wysłała swoje dzieci do polskiej szkoły. Aż ¾ respondentów jest doświadczona traumą wojenną mierzoną skalą RHS-15. Prawie ¾ wykazuje też wysoki poziom stresu psychologicznego. Połowa badanych uchodźców zamierza wrócić do swojego domu na Ukrainie.

The war in Ukraine, started by the invasion of the Russian aggressor, has forced approximately 7 millions of Ukrainians to flee their country. This is the world’s largest migration crisis observed in the recent years. The vast majority of Ukrainians escaping from the war have come to Poland. In this regard, survey research aiming at determining the exact situation of the refugees was carried out. The aim of the research was to answer the questions regarding the refugees: Who are they in socio-demographic terms? How are they adapting to the Polish reality? What is their mental health like and what are their plans for the future? In order to achieve these aims and arrive at the answers, the CAWI on-line survey method was used. The research sample was selected using purposive sampling. A total of 737 correctly filled out questionnaires were qualified for the study. The results of the research indicate that the refugees who arrived in Poland are mainly middle class consisting of well-educated women and their children who used to live in Ukrainian cities and evaluate their financial situation as good. They came to Poland due to the fact that they have had friends in Poland and that Poland seems to be similar to Ukraine in terms of language and culture. The refugees most often lodge in apartments, houses which they rent independently or houses for which the rent is paid by other people. 17% of the respondents have found shelter with Polish families. Not many refugees live in collective accommodation facilities. The refugees highly evaluate the aid received from Poles. The volunteers at border crossings as well as Polish uniformed services scored the highest. The majority of Ukrainians do not speak Polish, but they have either started learning it or intend to take up Polish lessons. One third of the respondents work remotely in Ukraine. Approximately 20% of the respondents have found jobs in Poland, and three quarters of the respondents would like to find a job in the future. The majority of the refugees have registered in the PESEL database. Almost half of the refugee children participate in on-line lessons in Ukrainian schools. Half of the refugees have sent their children to Polish schools. Three quarters of the respondents have experienced war trauma, which was measured with the use of the RHS-15 scale. Almost three quarters of respondents display high levels of stress. Half of the surveyed refugees intend to return to their homes in Ukraine.