Pojęcie, przedmiot i zadania geografii medycznej ze szczególnym uwzględnieniem Polski i Ukrainy

Abstract

W literaturze naukowej brak jest jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kogo należy uważać za twórcę pojęcia geografii medycznej. W literaturze międzynarodowej termin geografia zdrowia pojawił się dopiero w latach 80., zastępując geografię medyczną. Obecnie geografia medyczna (zdrowia) koncentruje się na badaniu: przestrzennego zróżnicowania incydentów chorobowych i procesu dyfuzji chorób, geograficznych nierówności w poziomie zdrowia ludności i uwarunkowań zachorowalności wśród społeczeństwa krajów rozwijających się. Geografia medyczna w Polsce rozwijała się nierównomiernie. W okresie powojennym zaobserwowano natężenie badań w tej dziedzinie, zwłaszcza na przełomie lat 50. i 60. oraz 80. i 90. XX wieku. W latach 80. i 90. XX w. badacze skupili się na analizie czynników środowiska życia człowieka i jego cech indywidualnych oraz ich roli w powstawaniu społecznych i przestrzennych nierówności w poziomie zdrowia. Obecnie tematyka geografii medycznej (zdrowia) poruszana jest zazwyczaj w pracach doktorskich. Celem artykułu jest próba przedstawienia rozwoju geografii zdrowia, zarówno samego pojęcia jak i kierunku jej badań, począwszy od momentu jej istnienia.

In the scientific literature there is no clear answer to the question of who should be considered the creator of the concept of medical geography. In international literature, the term health geography did not appear until the 1980s, replacing medical geography. Currently, medical (health) geography focuses on the study of: spatial differentiation of disease incidents and the process of disease diffusion, geographical inequalities in the level of health of the population and determinants of morbidity among the society of developing countries. Medical geography developed unevenly in Poland. In the post-war period, research in this field was intensified, especially at the turn of the 1950s and 1960s, as well as the 1980s and 1990s. In the 1980s and 1990s, researchers focused on analyzing the factors of the human life environment and his individual characteristics, as well as their role in the formation of social and spatial inequalities in health. Currently, the subject of medical geography (health) is usually discussed in doctoral dissertations. The aim of the article is to attempt to present the development of health geography, both the concept and the direction of its research, from its very beginning.