Теория научной фантастики и творчество Лема: диалог с Анджеем Стоффом

Abstract

В статье раскрывается проблема недостаточного знакомства российских исследователей фантастики с работами польских ученых, написанных на эту тему. Отмечается, что в польском и российском фантастоведении есть много общего, в частности, непрекращающийся интерес к творчеству Лема. Автор выстраивает диалог с польским литературоведом Анджеем Стоффом, основываясь на его теоретико-литературных работах, посвященных теории научной фантастики и творчеству Станислава Лема. Автора статьи в большей степени интересуют проблемы генологического характера. В ходе диалога выясняются сближения и расхождения в представлениях о природе научной фантастики, жанровой идентификации произведений Лема.

W artykule poruszony został problem niedostatecznej znajomości prac polskich badaczy fantastyki przez rosyjskich naukowców. Zauważa się dużo wspólnego w polskiej i rosyjskiej fantastyce, a w szczególności nieustające zainteresowanie twórczością Lema. Autorka prowadzi dialog z polskim literaturoznawcą Andrzejem Stoffem, opierając się na jego teoretyczno-literackich pracach poświęconych teorii science fiction i twórczości Stanisława Lema. Autorkę artykułu w dużym stopniu interesują zagadnienia natury genologicznej. W toku dialogu wyłaniają się podobieństwa i rozbieżności w prezentacji dotyczącej charakteru science fiction i gatunkowej identyfikacji opowiadań Lema.

The article reveals the problem of insufficient acquaintance of Russian science fiction researchers with the works of Polish scientists written on this topic. It is noted that Polish and Russian science fiction has a lot in common, in particular, an ongoing interest in Lem’s work. The author builds a dialogue with the Polish literary critic Andrzej Stoff, based on his theoretical and literary works devoted to the theory of science fiction and the work of Stanislaw Lem. The author of the article is more interested in problems of genological nature. In the course of the dialogue, the convergence and divergence in ideas about the nature of science fiction and the genre identification of Lem’s works are clarified.