Andrzej Zgorzelski i jego teoria fantastyki

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie osiągnięć jednego z pionierów polskiej teorii literackiej fantastyki Andrzeja Zgorzelskiego (1934-2017). Artykuł najpierw omawia pozycję metodologiczną badacza, który sam siebie określał jako „esencjonalistę” czy też „substancjonalistę”, następnie zaś pokrótce opisuje najistotniejsze pozycje jego dorobku, poświęcone fantastyce i jej teorii, by wreszcie skoncentrować się na wypracowanej przez Zgorzelskiego teorii fantastyki oraz stworzonym na jej podstawie modelu supragenologicznych typów literatury.

This paper aims to remind readers of the achievements of one of the pioneers of the Polish theory of the fantastic in literature, Andrzej Zgorzelski (1934-2017). The paper first discusses the researcher’s methodological approach. He regards himself as an “essentialist” or “substantialist” and subsequently summarizes his most significant works devoted to fantastic literature and its theory. Then, it describes Zgorzelski’s theory of the fantastic and the model of the supra-genological types of fiction that are based on it.