Wincenty Danek (1907-1976) : biografia nauczyciela

Abstract

Wincenty Danek urodził się 7 października 1907 r., w Krzeszowicach. W 1926 r. zapisał się na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego, który ukończył w 1930 r. W 1934 r. otrzymał tytuł doktora. W latach 1931-1939 pracował w prywatnych gimnazjach w Kolbuszowej, Krakowie i Toruniu. Od początku II wojny światowej włączył się w działalność tajnej szkoły. Od 1942 r. związał się z Polską Partia Robotniczą. W lutym 1945 r. zorganizował prywatne gimnazjum i liceum w Krzeszowicach. W drugiej połowie 1945 r. został przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w Krzeszowicach. W międzyczasie został powołany na Kuratora i następnie Kierownika Wydziału Oświaty Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. Od roku 1949/1950 podjął również zatrudnienie w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej. Jednym z jego pierwszych osiągnięć było zorganizowanie Studium Zaocznego. Od 1956 r. został po raz pierwszy w historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej wybrany rektorem. Funkcję tę sprawował do 1971 r. Praca ta jest trajektorią biograficzną życia Danka z szerokim kontekstem historycznym. Ma na celu ukazanie drogi awansu zawodowego nauczyciela. Podstawę źródłową stanowi materiał archiwalny zgromadzony m. in.: w Archiwum Akt Nowych, Archiwum Narodowym w Krakowie, Archiwach Państwowych oraz uczelnianych. W pracy zostały również wykorzystane materiały ze zbiorów rodzinnych oraz wywiady z byłymi uczniami i pracownikami profesora.

Wincenty Danek was born on December the 7th 1907, in Krzeszowice. He was a son of Władysław and Paulina Bogacka. In 1926 he began studies on the Jagiellonian University, he specialized in Polish philology. In 1932 he finished a doctoral thesis. However, due to financial problems, the title of doctor of philosophy he obtain no sooner than in 1934. In the years 1934-1939 he was teaching in high schools in Kolbuszowa, Karków and Toruń. During second World War he was in Krzeszowice. Since 1942 he was a member of Polish Workers’ Party. On February 1945 he set up a high school in Krzeszowice. In the same year he was appointed, as a member of Polish Workers’ Party, to be a leader of the City National Council in his town. Sometime later he became a member of Voivodship National Council. In 1949 he obtained a post of a lecturer in the Higher Collage of Teachers’ Training in Kraków. Where he organized the external studies. From 1956 to 1971 he was a rector of the Collage. This is a biographical trajectory of Danek’s life, with a broad historic background. It is also a presentation of various attitudes and choices of the protagonist. The basic sources are documents from archives in Warszawa, Kraków, Bydgoszcz and those of Jagiellonian University and Pedagogical University. Nonetheless, the documents collected by the family, and the interviews with the former coworkers were also crucial.