Glebowe larwy Tipulidae (Diptera) na torfowiskach niskich w Pradolinie Biebrzy

Abstract

Praca zawiera wyniki badań nad morfologią, biologią i występowaniem glebowych larw Tipulidae na torfowiskach naturalnych (Burzyn, Dobarz) oraz odwadnianych łąkach torfowiskowych w Pradolinie Biebrzy. Czynnikami różnicującymi wybrane do badań łąki było pochodzenie torfu, na którym zostały założone: mechowisko (А), turzycowisko (В), oles (С), oraz stopień zmurszenia gleby. Łąki były założone na torfowisku Wizna zmeliorowanym przed 15-20 laty. W badanym terenie stwierdzono występowanie pięciu gatunków larw Tipulidae: T. paludosa, T. nigra, T. pagana, T. pruinosa i P. turcica. Występowanie larw Tipulidae, a w szczególności T. paludosa związane jest ze stopniem mineralizacji gleb oraz ich dużą wilgotnością. Na naturalnych glebach organicznych, okresowo podtapianych, larwy Tipulidae występuję sporadycznie. Gleby zmineralizowane przesuszone o dużych wahaniach wilgotności i wysokim stopniu zmurszenia (Wizna С) również nie sprzyjają ich występowaniu.

This paper includes the results of the research dealing with the morphology, biology and composition of the Tipulidae larvae to be found in soil both in natural (Burzyn, Dobarz) and drained low - lying fen-peats in the Biebrza Valley. The factors differentiating the meadows selected for the research were the origin of the fen-peat on which they were ground (sedge-moss fen, tall sedge fluvial fen, alder suamp) and the extent, drined 15–20 years ago. In the investigated area, five species of Tipulidae larvae have been found: T. paludosa, T. nigra, T. pagana, T. pruinosa and P. turcica. The existense of Tipulidae larvae, especially T. paludosa is connected with degree of soil mineralisation and high level of moisture. They are infrequent in organic soils (Burzyn, Dobarz). Semi-arid mineralised soils characterised by high fluctuations of moisture level and large extent of rotting process are not favourable to their existence, either.