Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. 172. Studia Paedagogica 4. Interdyscyplinarne ujęcie procesu wspierania osób ze specjalnymi potrzebami

Abstract

Podmiotowość osoby ze specjalnymi potrzebami we współczesnym świecie wyznacza różne kierunki wspierania ich rozwoju i zaspokajania potrzeb życia codziennego. Proces wspierania dotyczy wielu aspektów w wymiarze społecznym, instytucjonalnym, jak również na poziomie bezpośrednich kontaktów międzyludzkich. Ze względu na szybkie tempo zmian społecznych, obejmujące niemal wszystkie dziedziny wiedzy oraz postęp techniczny, istnieje potrzeba perspektywicznego spojrzenia na możliwość udzielania wsparcia grupie osób ze specjalnymi potrzebami. Szczególny nacisk w ostatnich latach kładzie się na stymulowanie rozwoju w ramach wczesnego wspomagania (wczesnej profilaktyki i prewencji). Systemowe oddziaływanie specjalistów wielu dziedzin (nauk humanistycznych, społecznych i ścisłych) zwiększa szansę na aktywne uczestnictwo osób ze specjalnymi potrzebami w życiu rodzinnym i społecznym. W całokształcie interdyscyplinarnej współpracy procesu wspierania warta podkreślenia jest również sztuka porozumiewania się i osiągania porozumienia, która wzmacnia poczucie godności, sprawstwa i podmiotowości. Wobec tego, nadrzędnym celem polityki społecznej wobec osób ze specjalnymi potrzebami powinien być nieograniczony dostęp do korzystania z wielu interdyscyplinarnych form pomocy, opieki i ochrony. Szeroko rozumiane transdyscyplinarne ujęcie procesu wspierania osób ze specjalnymi potrzebami sprowokowało autorów prac zamieszczonych w niniejszym tomie do ujawnienia własnych przemyśleń, dociekań naukowych i przedstawienia praktycznych rozwiązań. Każdy z artykułów zwraca uwagę na określony wycinek rzeczywistości zróżnicowanej grupy osób ze specjalnymi potrzebami. Teksty podzielono na trzy główne obszary tematyczne, które dotyczą: współczesnych sposobów wspierania rozwoju dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; form wsparcia dla osób dorosłych; współczesnych aspektów wspierania porozumiewania się osób ze specjalnymi potrzebami komunikacyjnymi. Mamy nadzieję, że artykuły dostarczą cennych informacji oraz pobudzą do dalszych refleksji i badań na temat podnoszenia jakości życia osób ze specjalnymi potrzebami, odnalezienia przez nie własnego, niezależnego i należnego im miejsca w świecie. Dziękujemy Autorom artykułów za otwartą postawę oraz recenzentom za cenne sugestie i uwagi.