I varchi della letteratura: tra scienza, follia e spiritualità

Abstract

In Italian twentieth century literature we find several writers whose work stands out for the way literature embraces other disciplines, such as science, psychiatry, theology. In this paper we describe the mutual exchanges between different forms of knowledge by means of the metaphor of the breach, a passageway. We will consider the example of Primo Levi (in the passageway between literature and science) and Alda Merini (in the passageway between literature, madness, spirituality). While, in the lives of writers, the breach is experienced as a crack, on the other hand we find in their work a fusion of different cultures and languages, that contribute to a broader representation of nature and man.

We włoskiej literaturze XX wieku szczególnie wyróżniają się pisarze, w których twórczości literatura otwiera się na inne dyscypliny, takie jak nauka, psychiatria, teologia. W niniejszym artykule, używając metafory przejścia przedstawiona zostaje wymiana zachodząca pomiędzy różnymi dziedzinami wiedzy na przykładzie Primo Leviego (przejście między literaturą i nauką) i Aldy Merini (przejście między literaturą, szaleństwem i duchowością). O ile z jednej strony w życiu pisarzy tego typu przejście odczuwane jest jako pęknięcie, z drugiej – odnajdujemy w ich twórczości zespolenie różnych dziedzin wiedzy i języków, które przyczyniają się do pełniejszego zrozumienia natury i człowieka.