"Poezja świadectwa i sprzeciwu" - stan wojenny w twórczości wybranych polskich poetów

Abstract

Celem pracy jest prezentacja poezji stanu wojennego jako zjawiska literackiego, kulturowego i socjologicznego. Materiał badawczy stanowi ok. 1000 wierszy pomieszczonych w tomikach i antologiach, wydanych poza zasięgiem cenzury i w wydawnictwach emigracyjnych. W świadomości społecznej stan wojenny egzystować jako wojna i uosabiał najokrutniejsze doświadczenia faszyzmu i komunizmu. Wydarzenia te uformowały świadomość pokolenia, zdecydowały o poczuciu więzi pokoleniowej i obliczu artystycznym i etycznym.Praca składa się z dwóch części. W pierwszej - poświęconej okolicznościowej poezji stanu wojennego - omawia się zjawisko kontrafaktur, kreatywność języka, wskazuje się na kod kulturowy, liczne pastisze, cytaty i aluzje literackie oraz wzorzec romantyczno-martyrologiczny. II cz. dotyczy poezji “wysokiego obiegu”, m.in. twórczości Jastruna, Polkowskiego, Maja.

The thesis concerns the poetry of martial law as a literary, cultural and sociological phenomenon. The research materials consist of 1000 poems coming from boks of poems published abroad and beyond the censorship control. The thrilling moments of the 13 th. of December, 1981, provoked an immediate reaction from both professional and unprofessional authors. There are two trends in poetry of martial law: circumstantial and anonymous poetry, written by unprofessional poets, often single-poem poets and professional ones, represented by Tomasz Jastrun, Jan Polkowski, Bronisław Maj. The martial law poetry is the poetry of testimony. It bespeaks attempts of struggle against the totalitarian system.