Zabytki kolejnictwa Krakowa jako część potencjału turystycznego miasta

Abstract

Artykuł ma formę przeglądu zabytkowych obiektów kolejnictwa na terenie miasta Krakowa i ich oceny pod kątem wykorzystania turystycznego. Dokonano tego w oparciu o materiały z wielu publikacji, a przede wszystkim na podstawie własnych obserwacji wybranych obiektów zabytkowych. Przedstawiono szczegółowo siedem obiektów związanych z historycznym rozwojem kolejnictwa Krakowa oraz skrótowo obiekty na Krakowskim Szlaku Techniki. Prezentowane treści zawierają informacje aktualne (rok 2017), jakkolwiek są miejscami wzbogacone o fakty historyczne, związane z postępującym rozwojem kolejnictwa w Krakowie (od połowy XIX wieku). Starano się uwypuklić te cechy zabytków, które są potencjalnie możliwe do wykorzystania w prezentowaniu atrakcyjności miasta turystom zainteresowanym historycznymi obiektami techniki (m.in. architektura XIX-wiecznego, dawnego budynku Dworca PKP Kraków Główny – uważanego w czasach jego powstania za najwspanialszy dworzec kolejowy Monarchii Austro- -Węgierskiej, nowatorskie rozwiązania pierwszego dwupoziomowego skrzyżowania szlaków komunikacyjnych w Krakowie, wykorzystanie dawnego mostu rzecznego do przejazdu koleją). Większość prezentowanych obiektów jest skupiona w niewielkiej od siebie odległości, ponadto są one komunikacyjnie łatwo dostępne. Z dokonanego przeglądu obiektów i oceny ich atrakcyjności wynika, że potencjalnie mogą one stanowić dodatkowy walor turystyczny miasta. Mają one charakter specjalistyczny, ale mogą wzbogacić lub zmodyfikować standardowe kierunki tras turystycznych po mieście.

The article is an overview of the railroading objects in Cracow and their evaluation based on their tourism utilization. It was based of the resources from many publications, and mainly on author’s own observation of historic facilities. Seven objects connected to the historical development of railroading in Cracow have been described in detail, as well as shortly described objects of Cracow Route of Engineering. Presented pieces of information about the monuments contain current data (2017), although partially supplemented by historical facts, connected to the development of railroading in Cracow (from the half of 19th century onward). The article emphasizes the aspects of monuments that can be potentially used to present the attractiveness of the city to tourists interested in historical objects of engineering (the architecture of old Main Station building from the 19th century – considered the most majestic one in Austro-Hungarian Monarchy at the time of it’s creation; innovative solutions used in the first tiered crossroad in Cracow; the usage of the old river bridge for railway travel). The majority of objects in question is concentrated in close proximity to one another, moreover they are easily accessible. The overview of the monuments and of their attractiveness shows that potentially they can become additional tourism advantage of the city. Although having a specialist trait, they can enrich or modify standard layout of tourist routes in the city.