| dc.description.abstract | Niniejsza publikacja, traktowana jako wymiana poglądów na temat różnorodności
biologicznej, na tle badań naukowych i uwarunkowań edukacyjnych, wpisuje
się w te działania. Celem jest wypracowanie paradygmatu – wiodącego prądu
w nauce – rekomendowanego na różnych etapach kształcenia. Istnieje wiele definicji
różnorodności biologicznej oraz sposobów jej określania i pomiaru. Ukazanie
dróg przewidywania, zapobiegania oraz zwalczania przyczyn zmniejszania się lub
jej zanikania może być jednym z elementów strategii edukacyjnych opartych na krytycznym
myśleniu, argumentowaniu i komunikacji społecznej.
Pojawiła się zatem konieczność pogłębionych analiz definicyjnych i dyskusji
opartych na wynikach badań prowadzonych przez różnych specjalistów na temat teoretycznych
i praktycznych uwarunkowań różnorodności biologicznej organizmów.
Autorom zaproszonym do współpracy nad publikacją przyświecało założenie, że
wiedza rozwijana jest w ramach nie pojedynczych teorii, a raczej większych zbiorów
osądów, które powinny być uzgadniane, aby osiągnąć spójność między sobą.
Kompleksowe zagadnienia, takie jak bioróżnorodność, wymagają bowiem ożywienia
współpracy różnych specjalistów, zwłaszcza w kontekstach edukacyjnych.
Dobór prac do pierwszej części tomu poświęconego bioróżnorodności wynikał
z chęci nietypowego podejścia do kwestii trwałości układów podtrzymujących życie
w biosferze. Bioróżnorodność ma podstawowe znaczenie dla ewolucji, jej ubożenie
wyraża się między innymi poprzez zmniejszanie zróżnicowania genowego w populacjach.
Istotne znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej w przestrzeni
rolniczej ma też zróżnicowanie siedlisk, a bogata bioróżnorodność, definiowana nie
tylko jako bioróżnorodność międzygatunkowa, nastręcza poważnych problemów,
np. z definiowaniem pojęcia gatunku bakteryjnego. W dyskusji uczestniczą genetycy,
fizjolodzy, mikrobiolodzy, paleontolodzy i ekolodzy.
Artykuły zawarte w drugiej części tomu podnoszą zagadnienie bioróżnorodności
w kontekstach edukacyjnych. Obecność treści dotyczących różnorodności organizmów
w programach kształcenia i zawartość treściowa programów nauczania,
a równocześnie wyniki badań, które wskazują, że stan świadomości ekologicznej
uczniów jest bardzo niski (Morka 2010), a efekty edukacji środowiskowej społeczeństwa
niezadowalające (Tuszyńska 2008), wymuszają potrzebę podjęcia kroków
w kierunku adaptacji nowych modeli nauczania i uczenia się przyrody, biologii
i ochrony środowiska, wspomagających procesy przetwarzania informacji,
rekonstrukcji wiedzy i budowania allosterycznego środowiska uczenia się (Giordan
1998). | pl |
