| dc.description.abstract | Na łamach serii „Studia Logopaedica” publikowane były zawsze przede wszystkim
artykuły naukowe o charakterze koncepcyjnym, przyczynkowym, polemicznym
i przeglądowym. Drugi typ tekstów stanowiły prace o charakterze badawczym
(źródłowym). Trzeci – opracowania kazuistyczne. Tradycję tę, odpowiadającą naukowemu
profilowi czasopisma, podtrzymujemy i w tym tomie.
Praca składa się z dwóch, wyraźnie zaznaczonych części. W pierwszej, dotyczącej
metodologicznych i lingwistycznych podstaw logopedii, umieszczono studia
i artykuły koncepcyjne, teoretyczne, przeglądowe. W drugiej z kolei, odzwierciedlającej
najnowsze tendencje w diagnozie i terapii logopedycznej, zawarto przede
wszystkim opracowania badawcze.
Część pierwszą tomu otwiera studium Teodozji Rittel, noszące tytuł
Edukacyjna teoria języka jako doświadczenie uczenia się wybranych elementów leksykalnych
w szkole. Na jego kartach zajęto się doświadczeniem uczenia się słownictwa
społeczno-moralnego w szkole. Oceniono tu również teoretyczne i praktyczne
implikacje wyuczalności, stanowiące istotę lingwistyki edukacyjnej. Z kolei
opracowanie Marty Szymańskiej pt. Od „umiejętności” do „kompetencji” w szkolnej
dydaktyce polonistycznej jest pogłębioną próbą terminologicznego uporządkowania
i zredefiniowania kluczowych dla polskiej edukacji polonistycznej pojęć.
Kolejny artykuł, napisany przez Paulinę Wójcik-Topór, a zatytułowany Styl potoczny
jako wariant w przyswajaniu języka ojczystego, interpretuje elementarną
bazę derywacyjną dla pozostałych stylów języka z perspektywy ontolingwistycznej.
Wątki dotyczące dyskursu zaburzonego oraz rozwoju mowy dziecka połączyła
w swym opracowaniu zatytułowanym Nabywanie mowy w dyskursie zaburzonym
na tle najważniejszych modeli ontolingwistycznych Kinga Mietz. Nabywanie języka
z perspektywy psychologii poznawczej stanowi przedmiot artykułu Magdaleny
Kochańskiej, zaś leksykalno-semantyczna i logopedyczna analiza pojęć niemówienie
i niemowność wypełnia treść studium Mirosława Michalika. Część teoretyczną
tomu zamyka opracowanie Anny Cholewiak pt. Metodologiczne aspekty badania
tempa wypowiedzi (ujęcie neurolingwistyczne), w którym przedstawiono założenia
metodologiczne badań tempa wypowiedzi dziecięcych.
Pierwszy z tekstów części drugiej, dotyczącej wybranych tematów współczesnej
logopedii, napisany przez Agnieszkę Hamerlińską-Latecką, a noszący tytuł
Metodyka logopedyczna w przypadku osób po laryngektomii całkowitej, wprowadza
Czytelnika w przestrzeń onkologopedii – nowej specjalności w ramach nauki
o zaburzeniach mowy. Przegląd badań dotyczących dysfunkcji mowy związanych
z zaburzeniami oddychania jest z kolei przedmiotem deskrypcji Izabeli Malickiej.
Natomiast Beata Solowska w artykule noszącym tytuł Teoria relewancji w badaniu
kompetencji komunikacyjnej chorych z niedosłuchem w następstwie otosklerozy.
Projekt badawczy prezentuje możliwość wykorzystania koncepcji Dana
Sperbera i Deirdre Wilson w badaniu specyficznego dyskursu surdologopedycznego.
Znaczenie bajki terapeutycznej w procesie stymulacji rozwoju językowego
i emocjonalnego dziecka omawia Dorota Bełtkiewicz, zaś Emilia Lech w przeglądowym
opracowaniu pt. Pierścień Waldeyera w świetle praktyki logopedycznej
– ujęcie anatomiczno-czynnościowe dokonuje funkcjonalnego z punktu widzenia
logopedy-praktyka opisu gardłowego układu chłonnego. Opóźniony rozwój mowy
interpretowany z perspektyw etiologii, diagnozy i terapii znalazł się w centrum zainteresowania
Magdaleny Knapek i Agnieszki Chlandy w artykule kończącym
drugą część tomu.
Logopedia polska drugiej dekady XXI w., realizując zasadę evidence based
practice (EBP – praktyki opartej na dowodach) we wszystkich swych odsłonach
(epistemicznej, deskrypcyjnej, diagnostycznej, terapeutycznej), posiada status nauki
realizującej cele poznawcze, transferencyjne i praktyczne. Wierzymy, iż wpisane
w niniejszy tom wymiary: metodologiczno-lingwistyczny i użyteczny status
logopedii jako samodzielnej dyscypliny naukowej wzmocnią. | pl |
