Between Cooperation and Hostility – Constructions of Ethnicity and Social Class among Polish Migrants in London

Abstract

In the scholarship on Polish migrants, one of the frequently mentioned themes is the question of hostility expressed by Poles towards their co-ethnics. Analyzed through lenses of competition for the same economic resources or breakdown of bonds of solidarity due to migration, these explanations do not give full justice to the complexity of the phenomena. We deal with a paradox here since expressions of hostility or social distance by Polish migrants towards their co-ethnics stand in contradiction with the social and collective nature of Polish migration culture in general. In this article, I take an anthropological perspective on myth- -making practices to explain why Polish interviewees are so eager to emphasize that Poles do not cooperate and cannot be trusted once abroad. I argue that the importance of this myth for social actors stems from its power to contest dominant Polish narratives equating ethnic ties with moral ones and its ability to insert the notion of social class into the assumed homogeneity of ethnic category.

W badaniach nad polskimi migrantami, jednym z powracających tematów jest pytanie o wrogość Polaków względem innych członków własnej grupy etnicznej. Problem analizowany jest przez pryzmat konkurencji w dostępie do zasobów ekonomicznych, załamania się więzi solidarności z powodu migracji lub zmian w systemie wartości w wyniku indywidualizacji życia społecznego. Wyjaśnienia problemu dotykają jego ważnych aspektów ale nie opisują złożoności tego fenomenu. Mamy w tym przypadku do czynienia z pewnym paradoksem, ponieważ wyrażanie wrogości czy społecznego dystansu w stosunku do członków tej samej grupy etnicznej, charakterystyczne dla polskich migrantów, stoi w sprzeczności ze społeczną i kolektywną cechą polskiej kultury migracyjnej. W niniejszym artykule przyjmuję perspektywę antropologiczną analizując praktyki tworzenia mitu wyjaśniającego dlaczego polscy respondenci tak gorliwie podkreślają, iż Polacy za granicą nie współpracują ze sobą i nie można im ufać. Uważam, iż waga tego mitu dla aktorów społecznych wynika z ich siły do kontestowania dominujących polskich narracji, które stawiają znak równości pomiędzy więziami etnicznymi i moralnymi, oraz możliwości wprowadzenia pojęcia klasy społecznej w zakładanej homogeniczności grupy etnicznej.