Kulturowe ramy stylów radzenia sobie ze stresem. Rola indywidualizmu, kolektywizmu i afiliacyjności

Abstract

Celem badań było określenie wpływu orientacji indywidualistycznej, kolektywistycznej i afiliacyjnej na wybór stylu radzenia sobie ze stresem. Przewidywano, że wysoki stopień indywidualizmu będzie sprzyjał wybieraniu stylów polegających na przemianie, obwinianiu siebie i koncentrowaniu się na problemie, kolektywizm będzie skłaniał do stosowania stylów polegających na kontrolowaniu emocji i wzorowaniu się na innych, natomiast afiliacyjność będzie związana z wybieraniem stylu odreagowywania, rozumianego jako ekspresja negatywnych emocji i opowiadanie o problemie. W badaniach wykorzystano polską adaptację Skali do pomiaru radzenia sobie ze stresem (WCQ) Lazarusa i Folkman w adaptacji Łosiaka oraz Skalę Indywidualizmu, Kolektywizmu i Afiliacyjności opracowaną przez Adamską. Z przeprowadzonych badań wynika, że wysoki stopień indywidualizmu sprzyja preferowaniu koncentrowania się na problemie jako formy radzenia sobie ze stresem, natomiast kolektywizm skłania do rezygnacji i godzenia się z losem. Kolektywizm wywiera także negatywny wpływ na skłonność do kontrolowania emocji. Natomiast orientacja afiliacyjna sprzyja radzeniu sobie ze stresem poprzez koncentrowanie się na problemie i wzorowanie się na innych. Dominująca orientacja społeczna wywiera wpływ na wybór określonej strategii radzenia sobie ze stresem.

The purpose of this study was to test the association between individualistic, collectivistic and affiliative orientation and stress coping style. It was hypothesised that highly individualistic subjects will mainly choose change, self-blame and problem oriented styles, highly collectivistic subjects will choose emotional regulation and imitative coping style, whereas highly affiliative subjects will prefer the acting out style, defined as a tendency to express negative emotions and discuss problems with others. The Polish version of Lazarus and Folkman’s Ways of Coping Questionnaire (adapted by Łosiak) and Adamska’s Individualism, Collectivism and Affiliativity Questionnaire were used. Individualism was positively correlated with problem orientation, collectivism was positively correlated with resignation and situation accepting styles and negatively correlated with emotional regulation. The affiliative orientation was positively associated with problem orientation and imitative coping styles. The preferred coping style depends on the dominant social orientation.