Język kodu źródłowego programów komputerowych w ujęciu hermeneutyki dyskursu Paula Ricoeura i filozofii form symbolicznych Ernsta Cassirera

Abstract

Celem rozprawy było zbadanie sposobu, w jaki język umożliwia powstanie kodu źródłowego jako artefaktu kulturowego. Odwołując się do ujęcia języka zaproponowanego przez Paula Ricoeura i Ernsta Cassirera, postawiono pytanie, w jaki sposób język kodu źródłowego umożliwia ekspresję kulturową. Na gruncie rozważań nad dyskursem i formą symboliczną ukazano kulturowy wymiar kodu źródłowego. W kolejnych rozdziałach rozprawy przedstawiono jego tekst jako przestrzeń, w której dochodzi do ekspresji, konstytuowania i ujawniania spraw istotnych dla człowieka w wymiarze społecznym, indywidualnym oraz etycznym. Rozważania zilustrowano szeregiem przykładów działań językowych podejmowanych przez programistów w różnych obszarach. Wykorzystanie hermeneutyki dyskursu i filozofii form symbolicznych pozwoliło uchwycić, w jaki sposób w tekście kodu źródłowego programów komputerowych można konstruować, wyrażać i ujawniać znaczące dla człowieka treści. Przedstawiono możliwości języka, którym posługują się programiści, do ujawniania ich relacji z samym sobą, z innymi ludźmi oraz ze światem.

This dissertation explores the question of how language, understood as a discourse and symbolic form, enables source code to emerge as a cultural artifact. By employing Paul Ricoeur’s hermeneutics of discourse and Ernst Cassirer’s philosophy of symbolic forms, the central question posed is how the language of the source code makes cultural expression possible. The study reveals the cultural dimension of source code. In the following chapters, source code is presented as a textual space in which expression, constitution, and disclosure of significant matters take place, across social, individual, and ethical dimensions. These reflections are illustrated through a range of examples demonstrating programmers’ linguistic practices in each of these areas. By employing the hermeneutics of discourse and the philosophy of symbolic forms, the dissertation shows how meaningful human can be while constructing, articulating, and disclosing within the textual fabric of computer programs. The analysis highlights the potential language to express developers' relationships with themselves, with others, and with the world.