Przemiany wartości w zmieniającym się społeczeństwie

Abstract

W prezentowanym artykule autor podjął rozważania dotyczące roli wartości w zmieniającym się społeczeństwie. W społeczeństwie tradycyjnym wartości były stałym układem odniesienia. Mogły w oczywisty sposób wyznaczać prawidłowości życia ludzi. W naszych czasach mamy jednak do czynienia z gwałtowną zmianą społeczną. W Polsce jej głównymi składnikami są: postęp naukowo- techniczny, globalizacja, integracja europejska, wprowadzenie gospodarki rynkowej. W tych warunkach następuje zmiana hierarchii wartości. Jedne z nich słabną, inne zyskują na znaczeniu. Do wartości, które uzyskują coraz wyższą rangę, należą: wolność, podmiotowość, indywidualizm i przedsiębiorczość. Wartościami zagrożonymi są wartości obywatelskie, kulturalne i rodzinne. Są to wartości o dużym znaczeniu dla istoty człowieczeństwa. Potrzebne są więc celowe działania polityki społecznej i oświatowej zmierzające do umocnienia wymienionych wartości w świadomości aksjologicznej społeczeństwa.

The author discusses the role of values in a changing society. In a traditional society values used to be a solid frame of reference. They could clearly determine the regularities of human life. Nowadays, however, we are dealing with a rapid and violent social change. In Poland, to its major factors belong scientific and technological progress, globalisation, European integration, introduction of market economy. Among the values receiving higher and higher rank are freedom, subjectivity, individualism and resourcefulness whereas civic, cultural and family values are all endangered. The latter are crucial to the essence of humanity. Therefore, purposeful social and educational policy actions aiming at strengthening the aforementioned (civic, cultural and family) values are indispensable to the axiological identity of the society.