Partycypacja polityczna w Internecie i jej implikacje dla demokratycznego systemu politycznego w Polsce

Abstract

Charakterystyka pracy w języku polskim: W rozprawie dokonano analizy form internetowej partycypacji politycznej społeczeństwa polskiego w kontekście ich oddziaływania na demokratyczny system polityczny w Polsce. Cele szczegółowe pracy objęły: wyodrębnienie i analizę najbardziej znaczących form uczestnictwa politycznego w polskiej cyberprzestrzeni, opis cech charakterystycznych polskiej partycypacji politycznej online (odróżniających ją od tradycyjnych form partycypacji politycznej offline a także od doświadczeń amerykańskich i zachodnioeuropejskich) oraz analizę implikacji opisanych form partycypacji politycznej dla funkcjonowania polskiego systemu politycznego. Analizę rozpoczęto od próby zdefiniowania samego zjawiska „partycypacji politycznej”, opisu jego znaczenia dla systemu demokratycznego oraz skonstruowania klasyfikacji tradycyjnych i internetowych form uczestnictwa politycznego. Na podstawie wyników badań sondażowych dokonano opisu tradycyjnego modelu partycypacji politycznej społeczeństwa polskiego, który następnie posłużył jako materiał porównawczy do analizy form partycypacji politycznej w Internecie. W kolejnych częściach rozprawy, biorąc pod uwagę zarówno wyniki własnych badań jak i źródła zastane, dokonano analizy takich form uczestnictwa politycznego online jak: dyskurs forów internetowych, dziennikarstwo obywatelskie i polityczna blogosfera, sieciowe ruchy polityczne czy też różne formy protestu politycznego online. Odnosząc się do koncepcji takich autorów jak Jurgen Habermas czy Jan Van Dijk, podjęto próbę odpowiedzi na pytanie czy internetowy dyskurs polityczny spełnia warunki obywatelskiej deliberacji - a co za tym idzie - czy przyczynia się do rozwoju mechanizmów demokracji partycypacyjnej w polskim systemie politycznym? W toku dysertacji podjęto również analizę wykorzystania Internetu w procesach mobilizacji politycznej. W tym kontekście szczególną uwagę poświęcono internetowym serwisom społecznościowym, szeroko wykorzystywanym zarówno przez polskie partie polityczne i polityków (np. w kampaniach wyborczych) jak i przez nowe ruchy społeczne - w tym m.in. jako narzędzie i miejsce organizacji różnych form protestu politycznego.

The dissertation analyzes the online forms of political participation of Polish society in the context of their impact on the democratic political system in Poland. The specific objectives of the dissertation include: identification and analysis of the most significant forms of political participation in the Polish cyberspace, description of the characteristics of Polish online political participation (distinguishing it from traditional offline forms of political participation as well as from American and Western European experiences), and analysis of the implications of described political participation forms for the functioning of Polish political system. The analysis started from an attempt to define the phenomenon of "political participation", the description of its significance for the democratic system and construction of classification of traditional and online political participation forms. Based on the results of surveys, the traditional model of political participation of Polish society was described and later used as reference material for the analysis of political participation on the Internet. In the following parts of the dissertation, taking into consideration both the results of own research as well as secondary sources, there was conducted the analysis of such forms of online political participation as: discourse of Internet forums, citizen journalism and the political blogosphere, network political movements and various forms of online political protest. Referring to the ideas of such authors as Jurgen Habermas and Jan Van Dijk, an attempt was made to answer the question of whether online political discourse meets the conditions of civic deliberation - and hence - whether it contributes to the development of participatory democracy mechanisms in the Polish political system. In the course of dissertation research, the analysis of Internet use in the processes of political mobilization was also taken. In this context, special attention was paid to the social networking services, widely used by both Polish political parties and politicians (eg in election campaigns) and the new social movements - including using as a tool as well as a venue for various forms of political protest.