Niemcy i Francja wobec akcesji Polski do Unii Europejskiej. Cz. 1-3

Abstract

Celem rozprawy jest prezentacja stanowiska obywateli Niemiec i Francji wobec akcesji Polski do Unii Europejskiej. Omawiane aspekty odnoszą się do polityki (np. reakcje Berlina i Paryża na realizowaną przez rząd polski linię budowy wizerunku), ekonomi (np. stosunek Niemców i Francuzów do rozwoju polskich firm na rynkach unijnych, delokalizacji produkcji, otwarcia rynku pracy), regionalizmu (np. prezentacja rozwoju współpracy trans granicznej) oraz promocji polskiej kultury. Praca obejmuje okres 2004-2005. Za takim wyborem przemawiać może zmiana obrazu Polski w Europie z kraju zacofanego, na jednego z głównych graczy europejskich.

Dysertacja składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział pierwszy, poświęcony jest genezie i etapom integracji europejskiej, zawiera także skrócony opis początków europejskiej współpracy politycznej i gospodarczej, kończy się zaś na etapie utworzenia jednolitego rynku i podsumowania wyników makroekonomicznych Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Rozdział drugi zawiera analizę roli Republiki Federalnej Niemiec i Francji w realizacji Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Zawiera także kwestię niemiecką w stosunkach polsko-francuskich, rozumianą jako budowę wzajemnego politycznego zaufania u mieszkańców tych dwóch historycznie zwaśnionych narodów oraz stanowisko polityczne RFN i Francji wobec rozszerzenia EWG oraz polityczne i ekonomiczne znaczenie Wielkiej Brytanii, kraju będącego katalizatorem narodowych aspiracji Niemiec i Francji

Rozdział trzeci oparty jest na materiałach Ministerstwa Spraw Zagranicznych i analizie treści licznych publikacji prasowych. Przedstawia też wyjątkowe znaczenie Niemiec i Francji w realizacji celów polskiej polityki zagranicznej. Zawiera również analizę politycznego i ekonomicznego znaczenia polskiej migracji do Niemiec i Francji, współpracy transgranicznej i międzyregionalnej. Rozdział czwarty poświęcony jest roli Trójkąta Weimarskiego w procesie integracji Polski z Unią Europejską. Współpraca ta podlegała bardzo istotnym przemianom. Już w latach 90. XX w. pojawiły się nieporozumienia na linii Warszawa - Paryż w kwestii współdziałania militarnego zarówno na kontynencie europejskim, jak i w odniesieniu do kooperacji transatlantyckiej. Krytyczny okres przypadł na grudzień 2003 - luty 2004, kiedy to najsilniej obserwowana była presja Berlina i Paryża zmierzająca do budowy ?Europy dwóch prędkości", która niejako za karę miała funkcjonować bez Polski. Sytuacja zmieniła się jednak po 30 maja 2005 r., kiedy to Holandia, a dzień wcześniej Francja powiedziały traktatowi ?nie". Od tego momentu obserwuje się wzrost znaczenia Polski na arenie europejskiej. Ważne były także przedterminowe wybory w Niemczech (18 września 2005 r.), a odchodzący w aurze skandalu związanego z budową gazociągu Nord Stream kanclerz Gerhard Schröder został zastąpiony przez Angelę Merkel. Nowa kanclerz w znacznie większym stopniu dostrzegała konieczność zacieśnienia współpracy, nie tylko w ramach Trójkąta, ale i szerszego otwarcia się na kontakty z nowymi krajami Unii, co stanowiło niejako zerwanie z polityką tandemu Schröder - Chirac.

Rozdział piąty stanowi próbę oceny znaczenia gospodarczego i politycznego, jakie dla Polski miała integracja europejska. Porównanie wielu wyznaczników makroekonomicznych skłania do tezy, że przyniosła ona wiele korzyści, gdyż nawet pomimo zmniejszenia dynamiki przyrostu gospodarki wyrażanego wskaźnikiem PKB, jakie miało miejsce po roku 2004, nasza gospodarka rozwijała się w zrównoważonym tempie. Wielkim atutem i sukcesem politycznym okresu poakcesyjnego, czyli lat 2005 i 2006, był wzrost zaufania biznesmenów do Polski.

This thesis is devoted to the presentation of the attitude of the citizens of Germany and France

towards accession of Poland to the European Union. The discussed issues refer to politics (e.g. the reaction of Berlin and Paris to the image building pursued by the Polish government), economy (e. g. the attitude of Germans and Frenchmen to the development of Polish companies on the European Union markets, the relocation of the production, the opening of the job market), regionalism (e.g. the presentation of the development of the transborder cooperation) and the promotion of the Polish culture. The paper refers to the period from 2004 to 2005. The choice of this time is connected to the change in the image of Poland in Europe. At that time, Poland modified from the underdeveloped country to the main European player. This dissertation consists of five chapters. Chapter One discusses the genesis and the stages of the European integration. It focuses also on the shortened description of the beginning of both the European political and economic cooperation. The chapter finishes with the formation of the uniform market and the summary of the results of the European Economic Area (EEA).

The second chapter deals with the analysis of the importance of the Federal Republic of Germany and France in the realisation of the European Economic Community (EEC). It also looks at the German issue with reference to the relation of Poland and France. The relation should be understood as the creation of the mutual political trust between the residents of the two feud nations. Furthermore, the chapter concentrates on the political stance of the Federal Republic of Germany and France towards to the enlargement of the EEC and the political and economic importance of the Great Britain, the country which was the catalyst of the national inspirations of Germany and France.

Chapter Three is based on the materials from the Ministry of Foreign Affairs and the analysis of the contents of numerous press publications. It looks at the unique significance of Germany and France in the realisation of the aims of the Polish foreign policy. Moreover, the chapter is devoted to the analysis of the political and economic significance of Polish migration into Germany and France and the transborder and interregional cooperation.

The fourth chapter discusses the role of the Weimar Triangle in the process of the integration of Poland with the EU. This cooperation was transformed considerably. In the 90s of the 20th century there were some disagreements between the two European capitals Warsaw and Paris about the military cooperation both in Europe and in relation to the transatlantic cooperation. The crucial period fell on the time from December 2003 to February 2004 when the pressure of Berlin and Paris on building of the "Europe of two speeds" was observed. It was about to function without Poland as a punishment. However, the situation changed after 30th May 2005 when the Netherlands and, a day earlier, France said "No" to the treaty. From this moment, the increase in the significance of Poland in Europe is observed. What is more, the early election in Germany (18th September 2005) and the Gerhard Schroder's replacement by Angela Merkel which was caused by the scandal connected to the building of the Nord Stream pipeline was very significant. The new chancellor noticed that the cooperation not only between the counties of the Weimar Triangle but also between the new EU countries should be tightened. It caused the severance with the politics of both Schroder and Chirac.

Chapter Five tries to estimate the economic and political significance of the integration of Poland to the European Union. The comparison of the numerous macroeconomic criteria may show that the integration benefited because in spite of the decrease in the dynamics in the economic growth which was expressed by gross domestic product (GDP) in 2004, Polish economy developed in the balanced pace. The great asset and political success was the period after the accession, years 2005 and 2006, when the increase of trust in the Polish businessmen was visible.