Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Z. 19. Filologia Rosyjska

Abstract

Niniejszy „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny" jest pierwszym „Rocznikiem" krakowskiej WSP w całości poświęconym filologii rosyjskiej. Można go nazwać „Rocznikiem Młodych", gdyż zawarte w nim prace wyszły wyłącznie spod pióra młodszej generacji pracowników naukowych katedry języka rosyjskiego i literatury rosyjskiej. W większości wypadków prace te są tak lub inaczej związane z już napisanymi lub będącymi w toku opracowania rozprawami doktorskimi; w większości wypadków są one zarazem owocem poszukiwań i zbierania materiałów w bibliotekach i archiwach radzieckich. Zawarte w „Roczniku" prace dotyczą zarówno języka rosyjskiego, jak historii literatury rosyjskiej, a wreszcie metodyki nauczania języka obcego. W zakresie historii literatury rosyjskiej katedra podjęła studia nad mało opracowaną poza Puszkinem i Gogolem dziedziną rosyjskiej prozy powieściowej i nowelistycznej pierwszego czterdziestolecia wieku XIX. Tej dziedziny dotyczą prace Janusza Henzla, Stelli Goldgart i Józefa Smagi. Rozprawa Janusza Henzla pt. Nowela „Roman i Olga" Aleksandra Biestużewa a tradycja karamzinowska jest skrótem rozdziału II pracy doktorskiej o prozie Aleksandra Biestużewa-Marlińskiego okresu petersburskiego (1818—1825). Artykuł Stelli Goldgart pt. „Pierwiastek baśniowy w powieściach Aleksandra Weltmana" jest również szkicem rozdziału pracy doktorskiej o twórczości powieściowej i nowelistycznej tego mało dziś znanego nie tylko u nas, lecz i w Związku Radzieckim prozaika-fantasty. Wreszcie rozprawa Józefa Smagi pt. „Z dziejów rosyjskiej powieści obyczajowej pierwszego trzydziestolecia XIX wieku" jest próbą nakreślenia tła, na którym rozwija się twórczość powieściopisarza Antoniego Pogorelskiego stanowiąca przedmiot badań i temat pracy doktorskiej Smagi. Dwie pozostałe rozprawy z historii literatury rosyjskiej dotyczą dziedziny powiązań kulturalnych i literackich polsko-rosyjskich, co również jest przedmiotem szczególnych zainteresowań katedry. A więc praca Ewy Lorenc pt. „Petersburskie Słowo" nakreślona została na marginesie jej studiów dotyczących działalności krytycznej w zakresie literatury rosyjskiej Włodzimierza Spasowicza (1829—1906), natomiast artykuł Eugenii Gostyńskiej pt. „Problem literatury rosyjskiej" na lamach czasopisma „Krytyka" ukazuje zainteresowania rusycystyczne ugrupowań „młodopolskich". Z kolei „Rocznik” zawiera trzy rozprawy z dziedziny języka rosyjskiego: jedna dotyczy składni, druga — morfologii, a ściślej słowotwórstwa, przy czym obydwie mają charakter porównawczy rosyjsko-polski. Trzecia wreszcie dotyczy raczej języka ukraińskiego, co się tłumaczy ukierunkowaniem pracy doktorskiej Moniki Didiakin, od dłuższego czasu studiującej Leksykon Pamby Beryndy z wieku XVII. Rozprawa Aleksandra Dorosa z dziedziny składni jest uproszczonym skrótem jego pracy doktorskiej, natomiast rozprawa Ludwiki Jochym stanowi skrót a zarazem uzupełnienie na odcinku semantycznym jej pracy magisterskiej. „Rocznik" zamyka rozprawa Krystyny Lorenz „Języki obce w projektach programów polskiej szkoły średniej z lat 1914— 1919", która stanowi szkic pierwszego rozdziału jej pracy doktorskiej. Krystyna Lorenz specjalizuje się w zakresie metodyki nauczania języka rosyjskiego i przeprowadza badania nad zagadnieniem nauczania języków obcych w szkołach polskich okresu dwudziestolecia międzywojennego.