Organizacje młodzieżowe w obozach dla internowanych z Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej w Polsce

Abstract

W pierwszej połowie lat dwudziestych XX wieku w środowisku ukraińskiej międzywojennej studenckiej emigracji większość stanowili studenci – byli wojskowi Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej – która została internowana w Polsce. Ważną cechą ukraińskiego studenckiego ruchu na emigracji w okresie międzywojennym był dość wysoki poziom świadomości narodowej studentów przejawiający się w ich pragnieniach zaprezentowania siebie jako przedstawicieli innej nacji, z całą jej dawną historią i bogatą kulturą. Wśród głównych zadań, które stawiali przed sobą ukraińscy studenci-emigranci, było chronienie tożsamości narodowej, dbanie o odrodzenie Państwa, informowanie innych krajów o sytuacji studentów ukraińskich i sytuacji politycznej Ukrainy, jednak najważniejszym było szerzenie oświaty. We wszystkich obozach internowania Ukraińców w Polsce były założone studenckie organizacje, które oprócz działalności kulturowo-oświatowej niosły też pomoc żołnierzom pragnącym studiować na uczelniach wyższych. Ukraińskie Studenckie Zgromadzenia działały w obozach w Wadowicach, Kaliszu, Łańcucie, Aleksandrowie Kujawskim, Siedlicach i innych miastach. W ukraińskim wojsku internowanym w obozach na terenie Polski w początkowych latach dwudziestych, jak i wśród uchodźców cywilnych przebywających w paraobozowych warunkach sporo było młodzieży. Wielu młodych ludzi z powodu wojny przerwało studia, inni się do studiów dopiero sposobili. Na emigracji przyszło im kontynuować naukę w mocno niesprzyjających okolicznościach.

During the first half of 1920s students comprised the majority among Ukrainian interwar emigrants. They were mainly former soldiers of Ukrainian National Republic Army interned in the Polish camps. An important feature of the Ukrainian student émigré movement the interwar period was a rather high level of national students' awareness and their desire to present themselves as representatives of an independent nation with its own history and rich culture. Among the main tasks for Ukrainian students-emigrants there were the following: to protect national identification, provide for the rebirth of the state, inform other countries about the situation of Ukrainian students and the political processes in Ukraine, but the most important was to pursue their studies. Cultural and educational organizations were established in the internment camps to support the students in that. Former soldiers Army of Ukrainian National Republic got the opportunity to fulfil their secondary education, due to special courses offered in the camps, and after that entered the universities. Ukrainian students’ organizations were founded in the following interned Polish camps in: Wadowice, Kalisz, Lancut, Oleksandruw-Kujawski, Sedlice etc. In the Ukrainian army interned in the Polish camps at the beginning of 1920s, as well as among civil refugees, there were many young people. They had to interrupt studying due to the First World War and national-liberation struggle. In exile, they had to continue their education in very unfavourable circumstances. But cultural and educational work at the youth organizations in the internment camps helped them considerably in continue their education abroad.