Konwenty żeńskie w średniowiecznym województwie krakowskim. Studium prozopograficzne (2 połowa XII - 2 połowa XVI w.)

Abstract

Przedmiotem niniejszych badań są konwenty żeńskie powstałe w średniowieczu, znajdujące się na obszarze województwa krakowskiego. Celem badań o charakterze prozopograficznym było poznanie składu osobowego poszczególnych klasztorów. Dokonano analizy, która umożliwiła ukazanie z jakich środowisk społecznych i rodzinnych wywodziły się zakonnice. Ramy chronologiczne podjętych badań obejmują okres od drugiej połowy XII w. do drugiej połowy XVI w. Obrane cezury terytorialne to obszar województwa krakowskiego. Ograniczenie się to powyższego terenu zostało oparte na przesłankach pragmatycznych, siedem wymienionych wspólnot żeńskich stanowiło wystarczająco obszerny problem badawczy. Wykorzystany materiał źródłowy to przede wszystkim źródła zakonne, tzn. kroniki, księgi profesji oraz nekrologii, są to jednak źródła późne, umożliwiają jednak do pewnego stopnia na uzyskanie konkretnych danych o zakonnicach z końca XVI w., a także zwyczajach i tradycjach kultywowanych w poszczególnych wspólnotach. Drugą grupą były źródła, które ujawniły nowe sylwetki zakonnic, ukazały, także pochodzenie społeczne i rodzinne, pełnione urzędy, rotację w hierarchii klasztornej oraz ważność poszczególnych stanowisk. Ten cenny materiał źródłowy znajduje się w Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, mowa tu przede wszystkim o akta oficjałów krakowskich, księgach czynności biskupich oraz aktach administratorów biskupstwa krakowskiego.

The subject of the following study are women's convents originated in the Middle Ages, located in the area of Krakow voivoideship. The aim of the research on a prozopographic character was to learn about the composition of individual monasteries. An analysis which was carried out, allowed to show the social and family environments of nunn. The chronological framework of the undertaken research covers the period from the second half of the 12th century until the second half of the 16th century. Chosen territorial censures are the area of Krakow voivodship, whose borders were shaped in the Middle Ages, and lasted until 1772. The limitation of this area was firstly based on pragmatic premises, the seven mentioned women's communities constituted a sufficiently extensive research problem. The source material which was used primarily covers rmonasteris sources, i.e. chronicles, books of profession and obituaries, even though these are late sources, they still allow to some extent to obtain specific data about nuns from the late sixteenth century, as well as customs and traditions cultivated in individual communities. The second group consists of sources that brought us important information, revealed new silhouettes of nuns, showed social and family background, offices, rotation in the monastic hierarchy and the importance of individual positions. This valuable source material is in the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow, we are talking here primarily about the files of Kracow officials, books of episcopal activities and acts of administrators of the Kracow bishopric.