dc.description.abstract | Artykuł podejmuje jeden z aspektów gry prowadzonej przez Jorge Luisa Borgesa z wirtualnym odbiorcą. Autorka
wyróżnia cztery typy technik narracyjnych stosowanych w prozie borgesowskiej, których celem ma być dezorientacja
odbiorcy i zachwianie jego horyzontu oczekiwań, a mianowicie: 1) aluzje intertekstualne do tekstów rzeczywistych
oraz do tekstów fikcyjnych; 2) regulację informacji narracyjnej; 3) narrację przypuszczeniową; 4)
niejednoznaczność typologiczną. Analizie tej ostatniej techniki poświęcony jest artykuł. Za materiał analityczny
posłużyły opowiadania z dwóch zbiorów Fikcje i Alef. Rozróżniwszy w prozie Borgesa trzy typy matryc
afabulacyjnych (1) opowiadania fantastyczne; 2) opowiadania kryminalne, w ich dwóch odmianach – „czystego”
kryminału oraz thrillera; opowiadania realistyczne), autorka przeprowadza analizę opowiadań zgrupowanych w trzech
wymienionych typach gatunkowych. Czyni to celem wykazania obecności w nich odstępstw od reguł niweczących
skutecznie ich czystość gatunkową. Odstępstwa te służą jako element gry z oczekiwaniami wirtualnego odbiorcy.
Osobnym, choć bezpośrednio związanym z niejednoznacznością typologicznej kwalifikacji, problemem jest kwestia
bliskiej filiacji opowiadań borgesowskich z esejem. Konkluzja zawiera szersze refleksje nad istotą tej
dialogicznej gry. Chodzi w nich o rozstrzygnięcie pytania, czy jej zamierzenia są czysto ludyczne, czy też
stanowią one logiczną konsekwencję borgesowskiej filozofii literatury. | pl_PL |