Dynamika relacji ruchów miejskich i lokalnej elity w Krakowie w latach 2002-2014

Abstract

Głównym celem rozprawy jest pogłębienie badań nad relacjami pomiędzy ruchami miejskimi a lokalną elitą oraz scharakteryzowanie tytułowych relacji kształtujących lokalny proces decyzyjny. Problem ten jest analizowany na przykładzie Krakowa w latach 2002-2014. Analiza obejmuje trzy kwestie, wokół których w tym czasie ogniskowały się relacje elity lokalnej i ruchów miejskich. Były to: próba likwidacji placówek oświatowych (kadencja 2002-2006), wybór lokalizacji pod budowę w Krakowie spalarni odpadów (2006-2010), sprawa ubiegania się przez Kraków o organizację Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2022 r. (2010-2014). Główny problem badawczy autor określa w dwóch pytaniach: jaki charakter mają relacje pomiędzy elitą lokalną i ruchami miejskimi? W jaki sposób te relacje wpływają na lokalny proces decyzyjny? Autor dysertacji stawia dwie hipotezy, których weryfikacji poświęcone zostały przeprowadzone w rozprawie analizy. Zgodnie z pierwszą hipotezą, relacje ruchów miejskich z lokalną elitą oddziałują na lokalny proces decyzyjny. Druga hipoteza zakłada, że cele (idee) ruchów miejskich są przejmowane i adaptowane w obrębie polityki lokalnej. Praca składa się z sześciu rozdziałów. Pierwsze dwa poświęcona są kwestiom teoretycznym dotyczącym elit, w tym elit lokalnych oraz ruchów społecznych, w tym ruchów miejskich. Zwieńczeniem każdego z tych rozdziałów jest zdefiniowanie na poziomie operacyjnym pojęć: elita lokalna i ruch miejski, co przygotowuje grunt teoretyczny pod badania i analizy. Trzeci rozdział omawia założenia badawcze i metodologię badań. W kolejnym, na podstawie zapisów zastanych (głównie protokołów, stenogramów i materiałów prasowych), metodą desk research autor rekonstruuje proces decyzyjny dotyczący omawianych wydarzeń. Piąty rozdział zawiera analizę wywiadów przeprowadzonych z członkami elity lokalnej i ruchów miejskich. Ostatni rozdział stanowi podsumowanie, w którym nastąpiło sprawdzenie postawionych hipotez. Autor dowodzi w nim, że relacje ruchów miejskich z lokalną elitą oddziałują na lokalny proces decyzyjny, a idee podnoszone przez ruchy miejskie w danej sprawie mają wpływ na podjęte w niej rozstrzygnięcia, natomiast niektóre z nich są również przejmowane i adaptowane w obrębie polityki lokalnej w perspektywie długofalowej. Podsumowanie zawiera też próbę skonfrontowania głównych twierdzeń teoretycznych z opisywanymi wydarzeniami, a także wnioski wypływające z przeprowadzonej analizy.

The primary aim of the paper is to expand the research on the relationship between urban movements and the local elite and to describe these relationships which are shaping the local decision-making process. The issue is analysed on the example of Kraków in the period between 2002 and 2014. The analysis covers three issues on which the relationship of the local elite and the urban movements was focused at that time. These were: attempts at winding up educational facilities (2002 – 2006 term), selection of a location for construction of waste incineration plant in Kraków (2006 - 2019), Kraków’s bid for the host of Winter Olympics in 2002 (2010 - 2014). The author presents the main research problem in the form of two questions: what is the nature of relationships between the local elite and urban movements? In which manner do these relationships affect the local decision-making process? The author of the paper puts forward two hypotheses which are verified via analysis in the paper. In compliance with the first hypothesis, relationships of urban movements and the local elite affect the decision-making process. The second hypothesis assumes that the objectives (ideas) of urban movements are taken-over and adapted within the realm of local politics. The paper consists of six chapters. The first two are devoted to theoretical issues pertaining to elites, including local elites and social movements, including urban ones. Every chapter ends with an operational-level definition of the following terms: local elite and urban movement, which sets the theoretical basis for surveys and analyses. In the third chapter, the author discusses the research premises and methodology. In the fourth chapter, on the basis of existing data (primarily reports, stenographic records and press releases), by means of the desk research method, the author reconstructs the decision-making process pertaining to the discussed events. The fifth chapter contains an analysis of interviews carried out with the members of the local elite and urban movements. The last chapter is a recapitulation in which verification of the hypotheses is made. The author proves that the relationships of the urban movements and the local elite affect the local decision-making process, whereas the ideas of urban movements on a given issue affect the decisions made with respect to it, while some of them are also taken-over and adapted within the realm of the local politics in the long-term perspective. The recapitulation also contains an attempt at confronting the major theoretical statements with the described events, as well as conclusions drawn from the analysis that was carried out.