Prasa krakowska 1989-1998 : przemiany rynku i funkcji kulturalnej

Abstract

Celem pracy jest monograficzne zaprezentowanie przemian krakowskiego ośrodka prasowego w latach 1989-1998, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów rynkowych i kulturowych oraz ukazanie relacji pomiędzy prasą a otoczeniem instytucjonalnym i społecznym. W zakresie zainteresowań znalazły się wszystkie wydawnictwa periodyczne, które wydawano w Krakowie lub przez krakowskich wydawców w badanym okresie (razem 1383 tytuły, w tym: 10 gazet informacyjnych, 133 pism społeczno-politycznych, 214 religijnych, 129 kulturalnych, 85 sublokalnych, 82 reklamowych, 45 sportowych i 524 naukowe i fachowe i in. ). Centralnym problemem badań było określenie wpływu, jaki na kształt współczesnej prasy krakowskiej odcisnęła transformacja społeczno-ustrojowa i ekonomiczna. Analizie poddano przemiany ilościowej i jakościowej struktury prasy oraz ewolucję modelu jej czytelnictwa. Zbadano i opisano rozwój instytucji medialnych (wydawnictw, redakcji) i wpływ jaki na ich funkcjonowanie wywarła liberalna ekonomia, napływ kapitału zagranicznego i postęp technologiczny. Zbadano także (przy pomocy metod empirycznych) ewolucję przekazów prasowych oraz ich związki ze współczesną rzeczywistością społeczno-kulturową. Dominującą strategią badawczą, na której oparto główny trzon analizy krakowskiego rynku prasy stały przyjęte powszechnie w badaniach historycznoprasowych procedury opisowe. Praca składa się z dziewięciu rozdziałów, gdzie omówiono poszczególne typy wydawnictw zgrupowane według kryterium podobieństwa.

The thesis is aimed at supplying a monographic presentation of transformation in the Cracow’s press center in the years 1989-1998, focusing special attention on market and cultural aspects, as well as at showing the relations occurring among the press, the institutions and the social environment. The field of interest comprises all magazines published either in Cracow itself or by Cracovian publishers in the period under investigation [in total: 1383 titles, incl. 10 information newspapers, 133 magazines dealing with social and political affairs, 214 ones daeling with religious problems, 129 with cultural matters, 85 sublocal titles, 82 advertising titles, 45 sports titles and 524 research, expert's and other pulications]. The main problem was the determination of the effect exerted by the social, government and economic transformation upon the shape of the contemporary Cracow's press. The scope of the study was the transformations in the quantitative press structure and the evolution of the model of its readership. There have been investigated and described the development of the media institutions [publishing companies, editorial staffs] as well as the effects experted upon their functioning by liberal economy, inflow of foreign capital and technological progress. Then, [by mans of empirical methods] there have been examined the evolution of press messages and their relations with the contemporary social and cultural reality. The dominant research strategy, constituting the foundation for the investigation on the Cracow's press market, became the descriptive procedures, commonly used in historiopress studies. The thesis consists of nine chapters where respective types of publications, grouped according to the similarity criterion, have been discused.