Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. 299. Studia de Cultura 12 (1). Topografie. Miejsca - media - reprezentacje

Abstract

Współcześnie, w dobie zmediatyzowanego, nieustannie globalizującego się, ale też wciąż dywersyfikującego się społeczeństwa problematyka przestrzeni należy do kwestii priorytetowych. Przestrzeń i czas to wszak podstawowe kategorie opisu ludzkiej egzystencji, ale także narracji filmowych czy literackich oddających jej poszczególne wymiary, epizody, zdarzenia oraz obiekty i postaci kluczowe. Tytułowa kategoria konceptualizowana jest jako przestrzeń przepływów myśli, ludzi, towarów i usług, pole transgresji artystycznych, kulturowych, geograficznych i psychologicznych. A zatem przestrzeń, i ta realna, i ta wyimaginowana odgrywa wciąż istotną rolę w kształtowaniu się antroposfery i mediasfery, szeroko pojętego doświadczenia społecznego i indywidualnego. W niniejszym tomie jego Redaktorzy i Autorzy artykułów odnoszą się do tych zagadnień – mapując i opisując różne wymiary i kategorie topograficzne. Należą do nich: przestrzeń i pejzaż; obszar i jego granice; mapa i terytorium; migracja i podróżowanie czy mediatyzacja doświadczenia topograficznego w filmie, fotografii, projektach artystycznych. Artykuły odnoszą się bezpośrednio i pośrednio do takich kluczowych – dla zwrotu topograficznego – kategorii jak: geografia kulturowa; inność, obcość, (post) kolonializm; regionalizm, lokalność, globalizm; przestrzeń, pamięć i tożsamość; (geo)polityka i poetyka przestrzeni; polityka (re)prezentacji miejsca; marginesy, peryferie i centra. Wszystkie te zagadnienia i słowa klucze są obecne w analizowanych dziełach (audio)wizualnych na poziomie ich formy i tematu oraz zastosowanych strategii autorskich i twórczych, języka i obrazu, jak również funkcjonują w artykułach jako kategorie analityczne, opisowe, meta-poznawcze. Jestem przekonana, iż niniejszy tom monograficzny „Studia de Cultura” dotyczący topografii filmowych wzbudzi zainteresowanie Czytelników i Czytelniczek oraz będzie stanowił istotny zaczyn do dalszych pogłębionych refleksji naukowych w obszarze badań kulturowych, filmoznawczych, medioznawczych, językoznawczych i antropologicznych.