Morphological variability of Fomes fomentarius basidiomata based on literature data

Abstract

Currently two morphological species of the genus Fomes (Polyporaceae, Basidiomycota) are known: F. fomentarius (L.) Fr. and F. fasciatus (Sw.) Cooke. Both species are very important in the decomposition of wood and in the nutrient cycling in forest ecosystems. Moreover, F. fomentarius is also known as a source of medicinal and nutraceutical products. Recently the existence of three separate ITS lineages/sublineages among F. fomentarius strains has been clearly established – A1 (the strains isolated from North America), A2 (only from Europe) and B (from Europe and Asia). In this review the current knowledge of the morphological variability of F. fomentarius basidiomata has been summarized in respect of the reliable separation of its lineages/sublineages. Micro- and macrofeatures and geographic variability of the basidiomata have been described. Morphological traits of the F. fomentarius basidiomata can vary due to geographical distribution. These phenotypic differences can be based on the presence of several groups or interactions between the genotype and environment. However, no clear differences between basidiomata, useful for reliable separation of the lineages/sublineages, have been observed so far. A recent description in North American Fomes research articles is based on basidiomata of the A1 sublineage. It is most possible that the descriptions in European literature are based on basidiomata of two other lineages/sublineages and thus we cannot discriminate between them. In the future a detailed study of the macro- and microtraits – pileus and pore surface colors, basidioma size, depth of tube layer, and basidiospore size – is therefore proposed for reliable separation of the lineages/sublineages of F. fomentarius.

Obecnie znane są dwa morfologiczne gatunki z rodzaju hubiak Fomes (Fr.) Fr. (Polyporaceae, Basidiomycota): F. fomentarius (L.) Fr. i F. fasciatus (Sw.) Cooke. Obydwa są bardzo ważne w procesie rozkładu drewna oraz w obiegu składników pokarmowych w ekosystemach leśnych. Ponadto, F. fomentarius jest również uznany jako źródło produktów leczniczych i nutraceutycznych. Ostatnio zostało wyraźnie określone istnienie trzech odrębnych linii rozwojowych ITS/sublinii pomiędzy szczepami F. fomentarius – A1 (szczepy wyizolowane w Ameryce Północnej), A2 (tylko w Europie) i B (w Europie i Azji). W niniejszym przeglądzie aktualna wiedza o zmienności morfologicznej owocników F. fomentarius została zebrana w odniesieniu do rzetelnego wydzielenia linii rozwojowych/sublinii. Zostały tu opisane mikro- i makrocechy oraz zmienność geograficzna owocników. Cechy morfologiczne owocników F. fomentarius mogą się różnić ze względu na rozmieszczenie geograficzne. Różnice fenotypowe mogą bazować na obecności różnych grup lub interakcji pomiędzy genotypem a środowiskiem. Jednakże nie ma wyraźnych różnic miedzy owocnikami, przydatnych do niezawodnego oddzielenia linii rozwojowych/sublinii, które do tej pory obserwowano. Nowsze opisy gatunków z rodzaju Fomes w Ameryce Północnej w artykułach naukowych opierają się na owocnikach z sublinii A1. Jest bardzo prawdopodobne, ze opisy w literaturze europejskiej oparte są na owocnikach dwóch pozostałych linii rozwojowych/sublinii, a zatem nie możemy odróżniać ich miedzy sobą. W przyszłości proponuje się do niezawodnego oddzielenia linii rozwojowych/sublinii F. fomentarius szczegółowe badania makro- i mikrocech: kolorów kapelusza i powierzchni porów, rozmiaru owocnika, głębokości warstwy rurek i rozmiaru bazydiospor.