Stress assignment in loanwords from english - a survey of tendencies

Abstract

Artykuł omawia jeden aspekt adaptacji fonologicznej wyrazów zapożyczonych, mianowicie pozycję akcentu wyrazowego. Proces adaptacji fonologicznej przebiega stopniowo i choć początkowo może w dużym stopniu odzwierciedlać formę pierwotną, wraz z postępem integracji w języku zapożyczającym wyraz obcy zostaje odpowiednio fonetycznie zmodyfikowany, co, poza zmianami na poziomie substytucji poszczególnych dźwięków może powodować zmianę pozycji akcentu wyrazowego. Przegląd istniejących opcji wyłania dwie główne podejścia do wyjściowej formy akcentu w danym wyrazie: zachowanie do w pozycji oryginalnej lub przesunięcie na pozycję zgodną z regułami metrycznymi języka zapożyczającego. W pierwszej grupie mieszczą się zapożyczenie angielskie w językach rumuńskim, rosyjskim, bułgarskim, włoskim, niemieckim oraz nowogreckim. Wszystkie te języki należą do grupy języków z akcentem swobodnym. Kategoria druga obejmuje języki holenderski, norweski, islandzki, francuski, albański, irlandzki, a także polski i czeski, a zatem takie, które mają ustabilizowaną pozycję akcentu wyrazowego, choć na różnych sylabach. Wydaje się jednak, iż chociaż metryka danego języka jest czynnikiem decydującym w kwestii akcentuacji anglicyzmów, należy również uznać znaczenie innych czynników, takich jak poziom dwujęzyczności użytkowników, dostęp do źródeł normatywnych czy intensywność kontaktów międzyjęzykowych.