Fenomen metody harcerskiej. Studium życia i służby harcmistrz Zofii Sułek

Abstract

Książka przedstawia studium życia takiego, zafascynowanego, zaangażowanego na sto procent, gracza. Harcmistrz Zofia Sułek rozpoczęła swoją przygodę z harcerstwem we wczesnym dzieciństwie i całym swoim życiem realizowała jego ideały. Wychowała pokolenia młodych harcerek i harcerzy, stała na straży prawości sumień wychowanków Zakładu Leczniczego UJ dla Dzieci Jagliczych, ich dobrostanu, a kiedy dostrzegła wraz z innymi instruktorami możliwości rozwinięcia gry o nowe poziomy, nowe zadania i nowych graczy, z ogromnym zaangażowaniem i oddaniem poświęciła się tej wymagającej misji. Idea stworzenia Nieprzetartego Szlaku zrodziła się z myślą o dzieciach, które z racji swojej trudnej sytuacji i różnego rodzaju niepełnosprawności były zagrożone marginalizacją. Po latach jedna z kontynuatorek misji, hm. Agnieszka Nawrocka, w trafny sposób oddała sens podjętego dzieła: Nazwa „Nieprzetarty Szlak” na określenie tego prężnego ruchu została wybrana niesłychanie trafnie. Najistotniejsza prawda jaka się kryje w tej nazwie to ta, że jak każdy ruch, tak i ten musi być twórczy, a zatrzymanie się w jakimkolwiek momencie oznaczałby dla niego śmierć. Szlak trzeba ciągle na nowo przecierać. Jak długo będą istniały drużyny specjalne – tak długo zawsze będą prostowały coraz to innym swoim harcerzom drogę do społeczeństwa, często do własnych rodziców, a instruktorzy takich drużyn będą adaptować na użytek dzieci specjalnej troski zmieniające się w biegu lat ogólnozwiązkowe wymagania programowe (2012). Pionierki ruchu były formowane do tej misji poprzez osobowości i postawy pierwszych działaczy harcerskich oraz własne biografie. Ich doświadczenia życiowe oraz długoletnia służba harcerska sprawiły, że miały na tyle pasji w sobie, żeby wytyczyć nowy szlak. Książka w zamierzeniu autorek nie ma stanowić kompendium wiedzy historycznej dotyczącej Ruchu Harcerskiego. Wybrane zostały tylko najważniejsze wydarzenia związane z rozwojem tej formacji, a ich celem było stworzenie tła dla rozważań o charakterze pedagogicznym. Główny nacisk położony został na przedstawienie potencjału wychowawczego ruchu harcerskiego oraz jego znaczenia w procesie kształtowania postaw jednostki. Efektem tego wychowania powinien być harmonijny rozwój człowieka we wszystkich jego sferach: intelektualnej, emocjonalnej, duchowej, moralnej oraz fizycznej. Publikacja składa się z sześciu części. Pierwsza część dotyczy genezy ruchu skautowego na arenie międzynarodowej i polskiej. Wątki te są niezbędne dla zrozumienia kontekstu historycznego, w którym dorastała i kształtowała swoją filozofię życia harcmistrz Zofia Sułek. W drugiej część omówiono kluczowe składniki metodyki ruchu skautowego, ze szczególnym uwzględnieniem reguł i zasad obowiązujących w formacji. Trzecia część zawiera rys historyczny powstania drużyn Nieprzetartego Szlaku oraz specyfikę tego ruchu. W czwartej części przedstawione zostały najważniejsze założenia metodologiczne. Część piąta poświęcona jest życiu i działalności harcerskiej Zofii Sułek. Osią do rozważań stało się pięć doskonałych fundamentów, na których budowała swoje życie Druhna. Są one gwarantem poczucia dobrostanu. Ostatnia część stanowi refleksję dotyczącą pedagogii realizowanej przez współtwórczynię Nieprzetartego Szlaku.