Samostanowienie w procesie realizacji zadań rozwojowych młodych dorosłych z niepełnosprawnością ruchową

Abstract

W dysertacji podjęto rozważania nad samostanowieniem młodych dorosłych osób z wrodzoną znaczną niepełnosprawnością ruchową, czynnikami dynamizującymi samostanowienie oraz rolą samostanowienia w funkcjonowaniu psychospołecznym i w realizacji zadań rozwojowych. Zaprezentowano podstawową wiedzę dotyczącą niepełnosprawności ruchowej, funkcjonowania młodych dorosłych osób, zadań rozwojowych tego okresu oraz wyzwań związanych z niepełnosprawnością ruchową. Przybliżono strukturę i koncepcje samostanowienia oraz dotychczasową wiedzę w tym zakresie. Scharakteryzowano wybrane czynniki dynamizujące samostanowienie i elementy psychospołecznego funkcjonowania związane z samostanowieniem. Przedstawiono metodologiczne podstawy badań: ich cel i przedmiot, problemy i hipotezy badawcze, model zmiennych, zastosowane narzędzia badawcze, teren, organizację i przebieg badań, charakterystykę badanej grupy i zastosowane metody analizy statystycznej. Przeanalizowano poziom samostanowienia i jego elementów, związki wybranych czynników osobowościowych z samostanowieniem, oraz związki samostanowienia z wybranymi aspektami psychospołecznego funkcjonowania i realizacją zadań rozwojowych. Dokonano interpretacji wyników badań. Zweryfikowano postawione hipotezy badawcze, wskazano postulaty dla praktyki i ograniczenia przeprowadzonych badań. Pracę zakończono podsumowaniem, wykazem literatury oraz aneksem.

In the thesis issues of self-determination of young adults with congenital severe motor disability, factors dynamizing self-determination and role of selfdetermination in psychosocial functioning and implementing developmental tasks were taken into consideration. The basic knowledge about motor disability, functioning of young adults and their developmental tasks and psychosocial challenges related to motor disability was presented. Concepts of self-determination and its structure were described. Selected factors dynamizing self-determination were characterized, as well as selected aspects of psychosocial functioning related to self-determination. Methodological assumptions of research were presented: the aim and subject of research, problems and hypothesis, model of variables, instruments that were used, area, organization and course of research, as well as characteristic of examined group and statistical analysis that was used. Obtained results were analyzed: level of self-determination and its essential cha racteristics, correlations between self-determination and selected personality factors, selected aspects of psychosocial functioning and implementing developmental tasks. Research hypothesis were verified, postulates for educational practice were indicated, as well as limitations of conducted research. The thesis is ended with summary, literature references and annex.