Samotność u osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną

Abstract

Samotność definiowana jest jako stan emocjonalny, w którym jednostka przebywa sama (i jest tego świadoma), ale jednocześnie potrzebuje kontaktu z drugim człowiekiem (za: Kirenko 2006). Istnieją liczne rodzaje samotności. Wskazują one na wielość spojrzeń i kontekstów, w jakich można rozpatrywać to zjawisko. W artykule rozważane są trzy rodzaje samotności: społeczna, emocjonalna, egzystencjalna (Dołęga 2003). Większość badaczy za przyczynę samotności uznaje brak związków pomiędzy jednostką a grupą (Kirenko 2006) bądź też nieprawidłowości w relacjach z drugim człowiekiem (za: Bukowska 2008). Samotność w niepełnosprawności jest szczególnie dotkliwa. Nie jest jednak czymś odmiennym niż samotność osób pełnosprawnych, a różnica jest widoczna w stopniu nasilenia tego zjawiska. Wynika to z sytuacji zdrowotnej, w jakiej znajdują się osoby niepełnosprawne. Często obserwowana na zewnątrz odmienność tworzy barierę, która prowadzi do izolacji. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że poziom samotności społecznej jest nieco wyższy w grupie uczniów pełnosprawnych ze szkoły ogólnodostępnej niż u uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną. Wykazano, że poziom samotności emocjonalnej jest wyższy w grupie uczniów ze szkoły specjalnej. Dokonując porównania w obrębie samotności egzystencjalnej stwierdzono, że jest ona nieco wyższa u uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną. W zakresie samotności globalnej badani z lekką niepełnosprawnością intelektualną przejawiają wyższy poziom tego rodzaju samotności.

Loneliness is defined as an emotional state, in which an individual is alone (and they are conscious of it) but at the same time needs contact with the other human beings (Kirenko 2006). There are many kinds of loneliness. They indicate an amount of revisions and contexts in which we can observe this occurrence. I would like to show one of the classification that embraces these kinds of loneliness: social loneliness, emotional loneliness, existential loneliness (Dolega 2003). While analyzing the causes of the problem I am speaking of, you can notice that majority of researchers accepts lack of connection between an individual and a group (Kirenko 2006) or also incorrect relations with another human being (Bukowska 2008) as a cause of loneliness. Loneliness in disability is particularly tough, though it is not different from loneliness that able people experience. The difference can be seen in an intensity of this phenomenon. It is a result of health conditions of a disable person. Very often a visible difference in appearance creates a barrier that leads to isolation. My findings, based on my research, show that level of social loneliness is slightly higher in a group of students in a mainstream school that in a group of students with a slight mental disability. If we consider emotional loneliness the level of it is higher in a group of students with special needs. Comparing already mentioned groups in a spectrum of existential loneliness we can see that it is slightly higher in a group of students with special needs. In a scope of global loneliness, studied group of people with a slight mental disability show higher level of this kind of loneliness.