Techniki terapeutyczne wspomagające rozwój mowy dzieci z zespołem Downa

Abstract

Głównym motywem niniejszej pracy było zaprezentowanie wieloletnich badań nad nabywaniem podsystemu fonetyczno-fonologicznego przez dzieci z zespołem Downa z wykorzystaniem wybranych technik metody krakowskiej. Skuteczność Gestów Artykulacyjnych i Manualnego Torowania Głosek® w wywoływaniu dźwięków mowy u dzieci z zespołem Downa nie było jeszcze przedmiotem badań naukowych. Niniejsza praca ma charakter dychotomiczny - składa się z części teoretycznej oraz analitycznej. W części teoretycznej przedstawiono informacje na temat zespołu Downa. Omówione zostały zaburzenia strukturalne i funkcjonalne ośrodkowego układu nerwowego oraz wady narządów wewnętrznych i dysfunkcje zmysłów, rozwój motoryczny i fizyczny oraz poznawczy, a także opis rozwoju mowy i umiejętności komunikacyjnych dziecka z zespołem Downa. W części tej również omówiono wpływ języka na rozwój funkcji poznawczych, co stanowi podstawę programowania terapii logopedycznej. Techniki opisane w kolejnych podrozdziałach należą do metody krakowskiej, wśród nich dokładnie scharakteryzowane zostały: programowanie języka, Gesty Artykulacyjne, Manualne Torowanie Głosek® i Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania®. Z kolei, w części analitycznej, został przedstawiony przedmiot badań, a także cele i hipotezy badawcze, grupa badawcza oraz narzędzia badawcze. Znajdują się tam również biografie językowe badanych dzieci.

The main motive of this paper was to present a longterm study on the acquisition of the phonetic-phonological subsystem by children with Down syndrome, using selected techniques of the Krakow method. The effectiveness of Articulation Gestures and Manual Facilitation of Vowels® in eliciting speech sounds in children with Down syndrome has not yet been the subject of scientific research. This paper is dichotomous in nature, consisting of a theoretical and analytical part. In the theoretical part, information on Down syndrome has been presented. Structural and functional disorders of the central nervous system, defects of internal organs, sensory dysfunctions, the description of speech development and communication skills, as well as motor, physical and cognitive development of the child with Down syndrome have been discussed. The section also discusses the impact of language on cognitive development, which provides the basis for speech therapy programming. The techniques described in the following subsections belong to the Krakow method - Language Programming, Articulation Gestures, Manual Facilitation of Vowels®, and Simultaneous-Sequential Reading® are described in detail. In turn, the analysis section presents the subject of the study, as well as the research objectives and hypotheses, the research group, and the research tools. It also includes language biographies of the children studied.