Kulturowe różnice w upolitycznianiu komizmu

Abstract

Komizm i polityka przeplatały się na przestrzeni historii całej ludzkości – od pierwszych znanych starożytnych dowcipów i greckich przedstawień, poprzez średniowiecznych błaznów dworskich, aż po współczesne programy komediowe typu late night i news satire. Walka o władzę była i pozostaje ważnym tematem dla wielu komików na całym świecie, który to temat wykorzystują zgodnie z własnymi komediowymi potrzebami i dostosowywują do wartości swoich społeczeństw. Z tego powodu, niektórzy są zdania, że żarty odzwierciedlają rzeczywiste nastroje polityczne, a poczucie humoru stanowi kluczowy element sukcesu dla współczesnych polityków. Mimo to prawdziwa i dokładna natura humoru politycznego, komizmu i satyry pozostaje w dużej mierze nieuchwytna, tajemnicza i nieznana naukowcom. W rezultacie coraz więcej głosów w środowisku akademickim wzywa do ustanowienia nowej poddziedziny badań zwanej geolotologią polityczną. Celem niniejszej pracy jest nie tylko poparcie tego postulatu, ale także przedstawienie dokładnej relacji komizmu i polityki poprzez zbadanie, opisanie, weryfikację oraz ilościowe określenie dokładnych cech komizmu politycznego. W pracy dokazano tego za pomocą analizy treści setek przedstawień komediowych z najpopularniejszych programów telewizyjnych na świecie, co też pozwoliło na użycie perspektywy międzykulturowej w oparciu o teorię wymiarów kulturowych Hofstedego. Dzięki analizie porównawczej treści angielskojęzycznego, francuskojęzycznego i polskojęzycznego stand-upu, oraz chińskojęzycznego xiàngsheng niniejsza praca opisuje i definiuje kluczowe cechy i różnice między poszczególnymi stylami komizmu politycznego tych kultur. Bez wątpienia śmianie się z władzy zasługuje na poważne traktowanie.

Comedy and politics have intertwined throughout all of human history - from the very first known jokes and ancient Greek performances, through medieval court jesters, to modern late night comedy and news satire. The struggle for power has been and remains a potent topic for many comedians around the world, who use it according to their own comedic needs and warp it in relation to their society's values. Hence, some argue that jokes reflect real political moods and a sense of humour is key for a modern politician’s success. Despite this, the true and exact natures of political humour, comedy and satire have remained largely elusive, mysterious and unknown to scholars. As a result, a growing number of voices in academia are calling for the establishment of a new subfield of research known as political gelotology. This thesis aims to join and answer these calls by not only exploring, describing, verifying and quantifying the exact characteristics of the relationship of politics and comedy – especially by analyzing the content of hundreds of comedy performances from the world's most popular TV programs – but also by doing so in a cross-cultural perspective with the assist of Hofstede's Cultural Dimensions Theory. Thanks to the comparative analysis of the content of English, French and Polish stand-up as well as Chinese Mandarin xiàngsheng this thesis describes and defines the key characteristics and differences between the various styles of political comedy across cultures. Without doubt, laughter about power deserves to be taken seriously.