Measure for measure or: on the influence of Philip Larkin on William Shakespeare

Abstract

As Slavoj Žižek claims, Shakespeare’s Richard II clearly shows that the Bard was well familiar with the work of the French philosopher, Jacques Lacan. In my paper I will try to demonstrate that he was also well acquainted with the poetry of Philip Larkin, which is best seen in one of Shakespeare’s ‘problem plays’ Measure for Measure, where he not only returns to the familiar themes of the brevity and wretchedness of this life and the uncertainty of the life to come, but also wrestles with other issues frequently found in Larkin’s poetry, such as self- -knowledge and self-deception, sex and death, appearance vs. reality and a few others. As I hope to show in my paper, Act III in particular reads like a dramatised version of Larkin’s last great poem Aubade, and is teeming with images and problems which the Bard “lifted” from the work of Philip Larkin. Such deliberately anachronistic reading of the play should prove that great writers, both past and present, return to grapple with the same problems time and again, which in turn proves that “self-interpreting animals” that we are, we cannot help probing the questions which matter to us most.

Jak twierdzi Slavoj Žižek, szekspirowski Ryszard II wyraźnie ukazuje, iż Bard dobrze znał prace francuskiego filozofa Jacquesa Lacana. W niniejszej pracy postaram się wykazać, że nie była mu obca również poezja Filipa Larkina, co najpełniej widoczne jest w jednej z szekspirowskich „sztuk problemowych” Miarka za miarkę. Szekspir nie tylko powraca w niej do znajomych tematów nietrwałości i mizerii życia doczesnego oraz niepewności życia przyszłego, ale również zmaga się z innymi problemami obecnymi często w poezji Larkina, to jest z tematami samoświadomości i samookłamywania, seksu i śmierci, pozorów i rzeczywistości, itp. W tekście niniejszym mam nadzieję wykazać, że w szczególności Akt III sztuki przypomina udramatyzowaną wersję ostatniego wielkiego wiersza Larkina Alba, i że pełno w nim obrazów i problematyki podjętych przez Barda wprost z tekstu Larkina. Takie celowo anachroniczne odczytanie sztuki powinno wykazać, że wielcy autorzy, tak klasyczni jak i współcześni, mogą mieć nadzieję na osiągnięcie w swych tekstach jedynie tego, iż zmagać się będą wciąż z tymi samymi pytaniami, bez szans jednak by kiedykolwiek uzyskać na nie jednoznaczną, ostateczną odpowiedź.