Pomiędzy kipą a smartfonem : kilka rzutów myślowych na temat kontrastów w izraelskiej edukacji

Abstract

Artykuł dotyczy kontrastów obecnych w izraelskiej edukacji. Wychodząc od podstaw prawnych izraelskiego szkolnictwa w postaci – Prawa o obowiązku szkolnym (1949); Prawa o systemie edukacyjnym (1953); Prawa o Radzie w szkolnictwie wyższym (1958); Prawa o szkolnictwie specjalnym (1988) oraz Prawa o prawach uczniów (2000) – przechodzę do opisu struktury edukacji w państwie żydowskim. Następnie charakteryzuję podzielony system szkół w Izraelu, na szkoły publiczne; publiczne o profilu religijnym; publiczne arabskie oraz niepubliczne – ale finansowane z pieniędzy państwowych – szkoły ultraortodoksyjne. Artykuł kończą ustalenia na temat konsekwencji funkcjonowania podzielonego szkolnictwa, a zwłaszcza szkół ultraortodoksyjnych i arabskich.

The paper presents the contrasts in the Israeli education. First part presents the legal basis of education in Israel – Compulsory Education Law (1949), State Education Law (1953), Council for Higher Education Law (1958), Special Education Law (1988), Students Rights Law (2000) and discussion on the structure of the education system. Next, compare four separate school system – public state schools, public religious state schools, public Arab schools and the “private” but publicly funded “ultra-orthodox” or Haredi schools. The paper ends findings about the contrasts in the Israeli education and the discussion on difficult situation of graduates of public Arab schools and Haredi schools.