Stymulacja komunikacji językowej dzieci z autyzmem

Abstract

Rozprawa doktorska pt. Stymulacja komunikacji językowej dzieci z autyzmem liczy wraz z Bibliografią 163 strony. Na dysertację składają się: Wstęp, trzy rozdziały teoretyczne, dwa empiryczne, podsumowanie oraz Zakończenie. W opisie zaburzenia spektrum autyzmu podkreślany jest brak lub nieprawidłowości rozwoju sytemu językowego oraz fakt, że w literaturze i w powszechnie stosowanych w Polsce terapiach nie ma konkretnych propozycji oddziaływań językowych. Celem pracy było ukazanie wpływu terapii, prowadzonej metodą krakowską, na całościowe, społeczne funkcjonowanie dzieci z autyzmem, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju systemu językowego. Autorką metody jest prof. J. Cieszyńska. Metoda została wypracowana na gruncie języka polskiego, a jej uniwersalizm pozwala na zastosowanie w każdej placówce terapeutycznej czy domu rodzinnym, niezależnie od warunków lokalowych czy ekonomicznych. W części teoretycznej przedstawiony został wpływ języka na kształtowanie się funkcji poznawczych z uwzględnieniem zagadnień neurobiologicznych: funkcje prawej i lewej kory mózgowej, glottodydaktycznych: podstawy programowania języka, neuropsychologicznych: ogólnorozwojowa terapia funkcji poznawczych ze szczególnym uwzględnieniem wczesnej nauki czytania. W tej części zostały także zamieszczone informacje dotyczące wczesnego diagnozowania zaburzeń autystycznych. W części praktycznej opisane zostały badania własne, dotyczące dzieci autystycznych. Terapia, której rezultaty zawarte zostały w pracy, prowadzona była przez siedem lat. Zrealizowane badania obejmowały dwie populacje. Grupę podstawową stanowiło dziesięciu chłopców z autyzmem, a grupę pomocniczą rodzice objętych badaniem dzieci. Narzędzia badawcze zostały opracowane samodzielnie przez autorkę pracy. Badania wykazują, że dzieci autystyczne nie nabywają systemu językowego normatywnie, a mowa nie pojawia się spontanicznie. Jednakże odpowiednio poprowadzona terapia umożliwia budowanie systemu językowego w umyśle oraz rozwija komunikację werbalną. W pracy przygotowane i przedstawione zostały konkretne propozycje terapeutycznych oddziaływań. Terapia musi być ściśle związana z powtórzeniem etapów rozwoju dziecka zdrowego, programować język, wykorzystywać techniki wspomagające, między innymi Symultaniczno - Sekwencyjną Naukę Czytania®, Manualne Torowanie Głosek®, gesty artykulacyjne. Opisane ćwiczenia językowe nawiązują do wypracowanego w glottodydaktyce programu nauczania języka polskiego obcokrajowców. Wyniki badań potwierdzają skuteczność przyjętych zasad i sposobów terapii językowej dzieci z autyzmem. Ostatni, aplikacyjny rozdział przynosi syntetycznie sformułowane wnioski. Autorka dostrzega i podkreśla zależności między nabywaniem języka a kształtowaniem się zdolności rozumienia i interpretowania otaczającej dziecko rzeczywistości, rozwojem społecznym oraz emocjonalnym, możliwościami wykorzystania biologicznego potencjału poznawczego w codziennym funkcjonowaniu.

Te doctoral thesis entitled Stimulation of Language Communication of Children with Autism is 163 pages long. The dissertation consists of: the Introduction, three chapters of theory, two chapters of research, the conclusion and the Ending. In the description of autistic spectrum disorders it is emphasized that there is lack or deficiency of language system development and the fact that there are no substantial suggestions of language interactions in literature and commonly applied therapies in Poland. The aim of the thesis was to show the influence of the therapy, carried out according to Cracow therapy, on global and social functioning of autistic children, with particular emphasis on language system development. The author of the method is prof. J. Cieszyńska. The method was created on the basis of the Polish language, and it is so universal that can be used in all kinds of therapeutic services and at home as well, regardless of the economical or housing conditions. In the theoretical part the author showed the influence of the language on the development of cognitive functions, taking into account neurobiological issues: the functions of the right and left cerebral cortex, glottodidactics: the bases of language programming, neuropsychological: general development therapy of cognitive functions with particular emphasis on early learning of reading. The information concerning early diagnosis of autistic disorders was also presented in this part. The individual research concerning autistic children was described in the practical section. The therapy, the results of which were presented in the thesis, lasted seven years. The research covered two populations. The basic group consisted of ten boys with autism, the parents of those children constituted the support group. The research tools were prepared individually by the author of the thesis. The research shows that autistic children do not acquire the language system in a normative way, and the speech does not appear spontaneously. However, a well performed therapy enables to build the language system in the mind and develops verbal communication. Specific therapeutic solutions were prepared and presented in the thesis. The therapy must be closely related to repeating of stages of a healthy child development, it must program the language, use supportive techniques such as Simultaneous-Sequential Reading Approach®, Phoneme Production with Manual Support®, articulation gestures. Language exercises described in the thesis refer to the curriculum of Polish language teaching for foreigners. The results of the research confirm the effectiveness of the accepted principles and methods of the language therapy of autistic children. The last chapter describes cohesively formulated applications. The author notices and emphasizes the correlation between acquiring the language and forming the ability to understand and interpret the child's surrounding environment, social and emotional development, the possibilities of using the biological cognitive potential in everyday functioning.