Produkcja biomasy owoców i nasion wybranych gatunków krzewów na terenie Puszczy Niepołomickiej

Abstract

Owoce i nasiona krzewów stanowią istotny składnik diety ptaków i ssaków ze względu na wysoką strawność i wartość kaloryczną. W Polsce brak jest badań nad produkcją owoców i nasion krzewów występujących w ekosystemach leśnych, dlatego prace takie podjęto w latach 2010 i 2011 na terenie Puszczy Niepołomickiej Badania wykonano w północnym kompleksie leśnym Puszczy (1500 ha oraz w kompleksie południowym (8800 ha). Ocenę biomasy owoców i nasion wykonano dla 7 gatunków krzewów; śliwy tarniny, kruszyny pospolitej, trzmieliny pospolitej, bzu czarnego, dzikiej róży, jeżyny i głogu. Metodą systematyczną wyznaczono 23 oddziały leśne w kompleksie południowym oraz 9 takich oddziałów w kompleksie północnym. Jedna przekątna każdego z oddziałów stanowiła liniowy transekt o szerokości 10 m, na którym liczono krzewy należące do poszczególnych gatunków oraz zbierano ich owoce. Zbioru owoców dokonano także na ekotonie kompleksu północnego (20,0 km) i ekotonie kompleksu południowego (50,5 km). Zebrane owoce suszono w suszarce do stałej masy, a następnie ważono. Dla 100 owoców każdego z gatunków krzewów oceniono udział nasion w pojedynczych owocach. Obliczono, iż przeciętna biomasa owoców wynosi 0,15 kgsm/ha w kompleksie południowym i 0,32 kgsm/ha w kompleksie północnym.

Fruit and seeds of shrubs are an important part of the diet of birds and mammals due to its high calorific value and digestibility. In Poland, there are no studies on the production of fruit and seeds shrubs occurring in forest ecosystems, because work undertaken in the years 2010 and 2011 in the Niepołomicka Forest, Southern Poland. The study was performed in the northern forest complex Forest (1500 ha) and in the southern complex (8800 ha). Assessment of the biomass of fruits and seeds were performed for seven species of shrubs: blackthorn, buckthorn, euonymus, elderberries, rosehips, blackberries and hawthorn. Systematic placement of sampling units i.e. belt transects (n=23) in southern part of forest and 9 such units in northern part of forest was applied. The fruits were also collected in ecotones of northern part of forest (20,0 km x 0,01 km) and in ecotones of southern part of forest (50,5 km x 0,01 km). The biomass of fruit amounted to 0,32 kg dry wt/ha and to 0,15 dry wt/ha in northern and southern part of Niepołomicka Forest respectively.