Polityka Manuela Godoya wobec Francji w latach 1792-1808

Abstract

Celem pracy jest przedstawienie dyplomacji Manuela Godoya wobec Francji na przełomie XVIII i XIX wieku. Ukazuje ona również bilateralne stosunki hiszpańsko-francuskie tego okresu ułatwiając zrozumienie całokształtu stosunków Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Dyrektoriatu i Napoleona do drugorzędnych wówczas państw europejskich (zwłaszcza do Neapolu, Parmy i Portugalii, czyli krajów będących pod panowaniem dynastii Burbonów). Wspomniana problematyka zarysowana została na tle przemian społeczno-ekonomicznych przez jakie przechodziła Hiszpania, podkreślając nieudane wysiłki Godoya zmierzające do wzmocnienia wewnętrznego Monarchii oraz do utrzymania jej zagrożonej pozycji na arenie międzynarodowej. Praca usiłuje bronić, powszechnie krytykowaną w historiografii politykę zagraniczną Godoya udowadniając słuszność przyjęcia przez niego kierunku profrancuskiego. Podkreśla ona także uległość Godoya - faworyta hiszpańskiej pary królewskiej - wobec dworu z powodu której jego dyplomacja na pierwszym miejscu stawiała interesy dynastyczne Burbonów hiszpańskich, starając się pogodzić je z interesami Hiszpanii i sojuszniczej Francji. Ukazując Godoya w pozytywnym świetle omawiana dysertacja nie ukrywa słabych stron jego posunięć dyplomatycznych, podejmując próbę obiektywnego spojrzenia na wciąż jeszcze bardzo kontrowersyjną postać "pierwszego dyktatora naszych czasów", "oświeconego despotę", kontynuatora osiemnastowiecznej polityki przymierza hiszpańsko-francuskiego i polityki dynastycznej, symbolu końca epoki absolutyzmu oświeconego w Hiszpanii i jednego z głównych - chociaż zapomnianych - sprawców upadku Napoleona.

The aim of the paper is to present the politics of Manuel Godoy towards France in between XVIII and XIX centuries. It shows bilateral contacts of Spain and France in this period and helps to understand the attitude of Great French Revolution, Dyrectoriat and Napoleon towards other European Countries (especially Neapol, Parma and Portugal, i.e. those governed by Burbon dynasty). All those issues are discussed in the context of socioeconomic changes in Spain, with the emphasis put on Godoy's effort in making the Monarchy strong both internally and in relationship with other countries. The paper tries to argue with the criticism of Godoy's foreign policy showing that his attitude towards France is fully justified. On the other hand, it also shows Godoy's meakness in contacts with the Court, due to which his main regards were put to Burbon's dynasty and their preferences with Spain and France on the second place. In general, Godoy has been presented as a good politician, although his political weaknesses are not hidden from the reader of this paper. Anyhow, he will remain a controversial person, "first dictator of our time", the symbol of the end of a period of Enlightment in Spain and - which is often forgotten - one of those who have contributed to Napoleon's fall.