Pedagogika zabawy w osobowym i profesjonalnym przygotowaniu do zawodu nauczyciela

Abstract

Książka ta poświęcona jest przypomnieniu, a zarazem reinterpretacji istotnej, acz zapomnianej problematyki zabawy. Starano się wskazać na uniwersalne i rozwojowe walory tego sposobu przebywania w sytuacjach edukacyjnych. Wobec bezsprzecznych korzyści wykazanych w tym opracowaniu poprzez analizę wyników przeprowadzonych badań, warsztaty tego typu powinny stać się powszechną metodą zaznajomienia przyszłych nauczycieli z pedagogiką zabawy i z praktyczną kreatywnością, perspektywą, którą powinny zainteresować się wszystkie ośrodki kształcące przyszłych nauczycieli. Takie działanie może uchronić przed metodyczną rutyną, a wykształcić takich pedagogów, którzy w sposób celowy i skuteczny potrafią rozwijać zdolności twórcze wychowanków. Poznanie nowych form i metod pracy z dziećmi na omawianych warsztatach służy wzbogaceniu oraz uelastycznieniu warsztatu przyszłego nauczyciela-wychowawcy, który poznaje i uczy, nawiązując do naturalnego środowiska dziecka - przestrzeni zabawy i twórczości. Rozdział pierwszy poświęcony jest analizie zjawiska zabawy - oprócz stanowiska pedagogów i psychologów polskich, zaprezentowane zostaną ujęcia zabawy zaczerpnięte z literatury europejskiej. Pamiętając o doniosłym znaczeniu zabawy w dzieciństwie, podkreślanej przez wielu psychologów (Brzezińska 1985; Przetacznik-Gierowska 1999), została wyeksponowana uniwersalna rola i funkcja aktywności ludycznych, a więc skoncentrowano się przede wszystkim na opisie specyfiki form zabaw w okresie dorosłości. W rozdziale drugim starano się wyróżnić pro-rozwojowe i terapeutyczne wartości aktywności ludycznej, akcentując znaczenie zabaw w sytuacjach psychoedukacyjnych. Część druga poświęcona jest praktyce i problematyce badawczej. W rozdziale trzecim zawarto zarys programu autorskich zajęć przygotowanych i prowadzonych w trakcie realizowania tematu badawczego „Spiel und Spielzeug in der Lehrerausbildung: Vorlesungen mit Werkstattübungen", współtworzonego przez pracowników Instytutu Pedagogiki Przedszkolnej i Szkolnej w ramach międzynarodowej współpracy naukowo-badawczej (projekt Erasmus). W kończącym pracę rozdziale czwartym przedstawiona została charakterystyka metod, organizacja oraz wyniki badań, które miały na celu określenie wpływu autorskiego programu zajęć związanych z pedagogiką zabawy na osobowe i profesjonalne przygotowanie nauczycieli do zawodu. W Aneksie zawarto propozycję scenariusza warsztatów z pedagogiki zabawy dla studentów, podczas których doskonalą oni osobowe i profesjonalne kompetencje. Scenariusze te zostały przygotowane w ramach współpracy z International Council for Children's Play (ICCP).