Bibliografia przekładów utworów Marii Konopnickiej za lata 1879-1979

Abstract

Prezentowana bibliografia jest pierwszym samoistnym opracowaniem przekładów utworów Marii Konopnickiej za lata 1879-1979. Górna granica lat umotywowana jest brakiem odpowiednich źródeł bibliograficznych powyżej 1979 roku. Bibliografię ograniczono do zestawu tłumaczeń poezji, nowel, poematów i utworów dla dzieci, natomiast pominięto nuty, listy i publicystykę. Poszukiwania bibliograficzne, których wynikiem jest bibliografia nie przyniosły kompletnych opisów bibliograficznych, dlatego bardzo często występują np. braki tytułu tłumaczenia, nazwisk tłumaczy, numerów czasopism i stron, na których drukowano przekłady. Część z tych danych uzupełniono z autopsji. W celu dalszego ich uzupełnienia wysłano kwerendy do: 1. Centralnego Oddziału Bibliograficznego w Pradze, 2. Centralnej Biblioteki Słowackiej Akademii Nauk w Bratysławie, 3. Państwowej Biblioteki ZSRR im. W.I. Lenina w Moskwie, 4. Publicznej Biblioteki im. M.J. Sałtykowa- -Szczedrina w Leningradzie. Jednakże odpowiedź nadesłała jedynie biblioteka w Bratysławie. Bibliografia zawiera 1100 pozycji (w tym 187 z autopsji), które sprawdzono w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, Bibliotece Uniwersyteckiej i Bibliotece Narodowej w Warszawie. Pozycje z autopsji oznaczono x przed numerem. Zastosowano alfabetyczny układ bibliografii według języków przekładów, a w ich obrębie według tytułów poszczególnych utworów. Przy szeregowaniu ustalono następującą kolejność: 1. antologie, 2. pojedyncze utwory, 3. druki o nieznanej zawartości. Opis skrócony zastosowany w bibliografii dotyczący czasopism oparty został na obowiązującej normie bibliograficznej PN-73/N-01152, zaś dla książek zastosowano zapis wg PN-82/N - 01152.01. Zrezygnowano z pełnego podawania tytułów czasopism zastępując je skrótami, których wykaz z pełnym brzmieniem tytułów zamieszczony został na początku bibliografii. Podobnie nie podano dat dziennych w czasopismach. W opisie druków rosyjskich, bułgarskich, ukraińskich i białoruskich przy podawaniu nazwisk, tytułów druków zwartych i czasopism zastosowano transliterację wg PN-70/N-01201. Całość wyposażono w następujące indeksy: indeks tytułów utworów, indeks autorski (tłumaczy, autorów, redaktorów, ilustratorów). Opracowując bibliografię wykorzystano 45 źródeł bibliograficznych w tym 22 polskich, 23 zagranicznych, których wykaz podano także na początku bibliografii. Zaznaczyć należy, iż źródła dostępne nie zawsze podawały pełny opis bibliograficzny, a zapis ich nie był ujednolicony. W kilkunastu przypadkach opis bibliograficzny nie był zgodny z tym, co stwierdzono z autopsji. Najczęściej dotyczyło to stron utworów zamieszczonych w czasopismach francuskich. Skorzystano też z kartoteki przekładów utworów znajdującej się w Muzeum Marii Konopnickiej przy Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie opracowanej przez prof. Jana Baculewskiego. Ze względu na brak w bibliotekach kompletnych bibliografii zagranicznych, periodyków zagranicznych i druków zwartych niniejsze wydawnictwo należy uznać za próbę bibliografii przekładów utworów Marii Konopnickiej. Najwięcej kłopotu sprawiły Autorkom tłumaczenia tytułów przekładów (niezgodnych z oryginałem) dokonywanych dowolnie przez autorów tłumaczeń. Często pojedyncze przekłady nie posiadały w ogóle tytułów w danym języku. Wiele kłopotu sprawiało też ustalenie właściwego zapisu nazwisk (tłumaczy, autorów, redaktorów), które w wielu bibliografiach miały różną formę. Bibliografia została opracowana w Katedrze Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej WSP w Krakowie w związku z obchodami 75 rocznicy śmierci Marii Konopnickiej, z inicjatywy Towarzystwa jej imienia.