Lwów : miasto, społeczeństwo, kultura : studia z dziejów Lwowa. T. 2

Abstract

Niewiele jest miast zapisanych w tak szczególny sposób w pamięci Polaków, jak Lwów. Historię tego niezwykłego miasta tworzyli przez wieki nie tylko Polacy i Ukraińcy, ale także zamieszkali tam Żydzi i Ormianie. Różnice wyznaniowe, językowe, obyczajowe przyczyniły się do wytworzenia we Lwowie niepowtarzalnej kultury, specyficznego klimatu, którym równie zauroczeni byli jego mieszkańcy, jak i przybysze. Lwów obrósł legendami, a wydarzenia rzeczywiste trudno czasem oddzielić od sentymentalnych fantazji. Dzieje miasta stawiają przed historykami zadanie rzetelnego poznania źródeł, właściwego ocenienia faktów i stworzenia możliwie prawdziwego obrazu przeszłości. Oddając Czytelnikowi drugi tom studiów "Lwów. Miasto, społeczeństwo, kultura" winniśmy mu parę słów przypomnienia i kilka dodatkowych wyjaśnień. Półprywatne kontakty nawiązane w latach osiemdziesiątych przez ówczesnego prorektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie profesora Feliksa Kiryka zaowocowały później podpisaniem umowy o współpracy z Uniwersytetem Lwowskim. Umowę taką podpisali w czerwcu 1989 r. ówcześni rektorzy obu Uczelni: profesorowie Mieczysław Rozmus i Wolodymyr Czugajow, a potwierdzili ją w czerwcu 1991 r. rektorzy: profesorowie Zenon Uryga i Iwan Wakarczuk. We wrześniu 1995 r. umowę tę przedłużyli do 2000 r. rektorzy Feliks Kiryk i Iwan Wakarczuk. Wymiernym efektem współpracy stało się podjęcie badań nad przeszłością Lwowa przez historyków obu Uczelni. Rezultaty owych badań prezentowane są na odbywających się co dwa lata konferencjach naukowych, na przemian w Krakowie i we Lwowie. Pierwsza konferencja, przygotowana przez Instytut Historii WSP, odbyła się w Krakowie (18-20 listopad 1992 r.), druga - zorganizowana przez Katedrę Historii Ukrainy i Etnografii Uniwersytetu Lwowskiego - we Lwowie (18-20 maj 1994 r.), trzecia zaś, przygotowana ponownie przez Instytut Historii WSP - w Krakowie (29-30 kwiecień - 1 maj 1996 r.). W spotkaniach tych uczestniczą także historycy z innych ośrodków naukowych (polskich i ukraińskich) zainteresowani badaniami nad dziejami Lwowa, a w ostatnim czasie wyraźnie zaznaczyli również swą obecność badacze dziejów książki i księgozbiorów oraz historycy oświaty i sportu. Drugi tom studiów z dziejów Lwowa zawiera wybór referatów wygłoszonych na konferencji krakowskiej w 1996 r. oraz rozprawy zamówione specjalnie przez Redakcję z myślą o włączeniu do prezentowanego zbioru. Autorzy tych publikacji reprezentują środowiska naukowe Krakowa, Katowic, Rzeszowa, Warszawy oraz Lwowa i Iwano-Frankowska (Stanisławowa). Staraliśmy się zachować w zbiorze układ chronologiczny, oddzielając jednakże - w celu uzyskania większej przejrzystości - problematykę społeczno-polityczną i gospodarczą od kulturalno-naukowej i oświatowej. Zgodnie z życzeniem historyków z Ukrainy wszystkie materiały drukujemy w języku oryginału, mimo iż stworzyło to szereg dodatkowych problemów zarówno redakcji, jak i wydawcy. Żywimy nadzieję, że dwujęzyczne wydawnictwo nie tylko pozwoli zaprezentować swój dorobek liczniejszej grupie badaczy ukraińskich, ale znajdzie też szersze grono czytelników w dzisiejszym Lwowie.