Proces adaptacji dzieci z wadą słuchu do warunków szkoły i internatu

Abstract

Poziom rozwoju dzieci rozpoczynających naukę w szkole jest bardzo zróżnicowany. U wielu dzieci występują odchylenia od normalnego rozwoju psychofizycznego, spowodowane mikrouszkodzeniami lub uszkodzeniami poważniejszego stopnia. Mikro i makrodefekty obniżają sprawność funkcji percepcyjno-motorycznych jednostki i mogą być przyczyną zaburzeń osobowości. Jeśli te zaburzenia nie są rozpoznane, zdiagnozowane i wyrównywane w jak najwcześniejszym okresie życia dziecka, to mogą być źródłem trudności, które powodują zmiany w systemie adaptacyjnym jednostki, w stosunku do warunków środowiska zewnętrznego. Zagadnienie adaptacji dziecka do środowiska, jego przebieg i czynniki warunkujące te przemiany, były badane i opisywane przez wielu psychologów i pedagogów. Złożoność przedmiotu badań i jego wieloaspektowość sprawiły, że temat adaptacji dzieci, do nowego środowiska - środowiska szkolnego jest ciągle aktualny, zarówno w aspekcie prawidłowej rewalidacji osób niepełnosprawnych jak też w zakresie zapobiegania trudnościom i niepowodzeniom szkolnym uczniów. Pierwsze miesiące pobytu dzieci w szkole wiążą się ze specyficznym okresem ich adaptacji do nowego środowiska - pozarodzinnego. Pierwszy kontakt dzieci ze szkołą ma istotny wpływ na kształtowanie się u uczniów nowego obrazu rzeczywistości, opartego na indywidualnych doświadczeniach, które determinują okres całego życia i wykazują wpływ na późniejsze doświadczenia. W niniejszej pracy przedstawiono badania nad procesem adaptacji do warunków szkolno-internatowych dzieci z wadą słuchu, które po raz pierwszy przebywają w placówce specjalnej. Zgodnie z tematem pracy w pierwszym rozdziale omówiono ogólną problematykę adaptacji, ze szczególnym uwzględnieniem czynników, które warunkują ten proces u dzieci nie- słyszących. W następnym rozdziale, zgodnie z założeniami teoretyczno-metodologicznymi, ukazano proces adaptacji dzieci z wadą słuchu do warunków szkoły i internatu na tle uwarunkowań wynikających z ich dyspozycji psychicznych, na tle środowiska rodzinnego oraz pod wpływem oddziaływań pedagogów. W kolejnym rozdziale podsumowano wyniki badań a wnioski i postulaty umieszczone w końcowej części pracy, podkreśliły i wyodrębniły istotne zagadnienia w zakresie opieki i postępowania rewalidacyjnego z dziećmi z wadą słuchu.