| dc.description | W zarysowanym kontekście problem naszych badań sformułowano w postaci pytania, jakimi metodami można kształtować gotowość zawodową studentów - przyszłych nauczycieli. Próby rozwiązania tak postawionego problemu stanowią cel naszych badań niniejszego opracowania.
Badania monograficzne mają to do siebie, że wybrany problem traktują w sposób uprzywilejowany, aczkolwiek autorzy są świadomi jego "wyrwania" z szerokiego kontekstu i sztucznego wyodrębnienia zjawiska z sieci wielorakich uwikłań. Nie jest to zastrzeżenie odległe od problemu niniejszych rozważań. Jednak jego uświadomienie - autorce i Czytelnikowi - stwarza warunki do zachowania właściwych proporcji i ustrzeżenia się od zarzutu, iż sprowadzamy wszystkie zagadnienia do aspektu pedeutologicznego gotowości, albowiem w rozprawie odwołujemy się jednak do uzasadnień szerszych, społecznych i psychologicznych.
Czyli problem: "jakimi metodami kształtować gotowość zawodową studentów - przyszłych nauczycieli?" nie jest pseudoproblemem, skoro w świetle dotychczasowych opracowań nie umiemy dać nań wystarczającej odpowiedzi. Autorka nie dopuszcza się tu ani personifikacji, ani nawet pozornej hipostazy gotowości, tzn . ani nie uosabiamy gotowości ani nie przypisujemy jej realnego istnienia, albowiem, uznajemy gotowość zawodową za taki abstrakt, jak stany,
cechy, stosunki, niektóre zdarzenia, więc nie próbujemy gotowości uprzedmiotowić. Dość powiedzieć, że interpretujemy gotowość zawodową jako zjawisko ważne dla jakości procesu przygotowywania kadr systemu o światy, jako rdzeń tego procesu, gdyż akcentujemy tu znaczące pierwiastki pedagogiczne i te psychologiczne i socjologiczne, które umykają z pola widzenia praktyków i autorów prac pedeutologicznych /planowanie i odpowiedzialne realizowanie procesu kształtowania gotowości/.
Zadania badawcze sprecyzowano następująco:
1. Zanalizować i zinterpretować zebrane materiały z literatury specjalistycznej na temat stanu wiedzy o procesie kształtowania gotowości zawodowej studentów.
2. Sprecyzować przesłanki metodologiczne badań nad metodyką kształtowania gotowości zawodowej studentów.
3. Zbadać współzależność efektywności działalności pedagogicznej oraz stopnia gotowości zawodowej studentów i nauczycieli.
4. Zanalizować proces kształtowania /i samokształtowania/ w szkole wyższej gotowości studentów.
5. Podjąć próbę wyprowadzenia uogólnień i konkluzji w toku dyskusji wyników studiów i badań własnych.
U podstaw badań leżało przypuszczenie, zgodnie z którym wysoką jakość ukształtowania gotowości zawodowej studentów do działalności pedagogicznej zapewni być może specjalnie opracowany model systemu planowania i realizowania metodyki kształcenia zawodowego przyszłych nauczycieli w warunkach szkoły wyższej przez nauczycieli akademickich i w wyniku aktywności własnej studentów. Czytelnikom niniejszego tekstu jesteśmy winni wyjaśnienie, iż z uwagi na pragnienie lapidarnego sformułowania tytułu pracy ograniczyliśmy się do "kształtowania gotowości zawodowej studentów", co może niesłusznie wzbudzać wątpliwość, iż tylko przedmiotowo traktujemy studenta. W rzeczy samej w rozprawie zawsze rozpatrujemy gotowość zawodową studenta również — a może nawet przede wszystkim - podmiotowo. Dlatego pełny tytuł pracy powinien brzmieć: "Kształtowanie się /aktywność własna/ i kształtowanie /pod wpływem oddziaływań tzw. zewnętrznych/ gotowości zawodowej studentów i młodych /do trzech lat stażu/ nauczycieli".
Koncepcja badań uwarunkowała następującą strukturę i zakres pracy: wprowadzenie, cztery rozdziały, zakończenie, bibliografia. Pierwszy rozdział stanowi problemowy przegląd literatury, który stał się podstawą sformułowania tez do dalszych prac.
Rozdział II zawiera przesłanki metodologiczne badań. W III rozdziale zamieszczono analizy: 1/ badań stanu ukształtowania gotowości zawodowej badanych oraz 2/ prób zastosowania naszej koncepcji kształtowania gotowości studentów. Natomiast w rozdziale IV przedstawia się metodykę kształtowania gotowości zawodowej przyszłych nauczycieli.
W zakończeniu próbowano uogólnić rezultaty badań, podsumować wyniki, wyprowadzić z badań wnioski o charakterze teoretycznym i sformułować rekomendacje praktyczne. Wskazano te - prawdopodobnie - nowe wartości, które autorka wnosi w monografii w porównaniu do innych twórców, opracowujących zagadnienia pokrewne do opisanych tutaj. Ponadto sformułowano nie rozwiązane jeszcze zagadnienia i perspektywy ich dalszych badań.
Jeśli idee zawarte w tej książce zachęcą do myślenia nad efektywnością działalności zawodowej, wywołają refleksje o sposobach kształtowania gotowości zawodowej, to praca spełni swe zadanie. Istnieją jednak i sytuacje, w których wszelkie "przepowiednie" i "recepty" są nie na miejscu, w których się wahamy lub milkniemy, gdyż brak nam dystansu emocjonalnego, czasowego.
Przeto ceniąc sobie rozmaite formy działań, docenimy też konstruktywne działanie obserwacji, powściągliwości, rezerwy w oczekiwaniu na dalsze dyskusje nad problemami przygotowywania kandydatów na nauczycieli.
Adresatami rozprawy mogą być nauczyciele i pracownicy nadzoru pedagogicznego w systemie oświaty oraz pracownicy
naukowo-dydaktyczni szkół wyższych kształcących nauczycieli. Ale przede wszystkim książkę tę adresuję do studentów kierunków nauczycielskich. | pl_PL |
