Pojęcie liczby naturalnej w rozumieniu dzieci rozpoczynających naukę szkolną
Streszczenie
Przeprowadzone przeze mnie badania sygnalizują nowe problemy, sugerują kierunki dalszych, głębszych badań sondażowych, wskazują na konieczność podjęcia badań normatywnych, a także częściowo weryfikują możliwość zastosowania w nich pewnych metod badawczych. Nie są one skierowane na poznanie wyników nauczania ani stopnia realizacji programu. Nie powielają też badań psychologicznych, w których poszukuje się odpowiedzi na pytanie: "Dlaczego dzieci w danym wieku przyswajają pewne elementy arytmetyki, a innych nie są jeszcze w stanie przyswoić?".
Rozdział 1. pracy zawiera zestawienie wybranych teorii psychologicznych dotyczących rozwoju pojęć, wraz z elementami analizy porównawczej. Wyłania się stąd podstawa psychologiczna pracy.
W rozdziale 2. przedstawiam kilka modeli rozwoju pojęcia liczby u dzieci, i na ich tle zarysowuje model własny - nieco mglisty - ułatwiający jednak ustalenie pewnych kategorii opisu badanego zjawiska.
W rozdziale 3. określam założenia pracy, cel badań oraz ich zadania i metody, a także przedstawiam krótko organizacje i przebieg tych badań.
Rozdziały 4. , 5. i 6. zawierają opis przeprowadzonych przeze mnie badań: kompetencji liczbowej (określenie tego terminu w rozdziale 2) dzieci rozpoczynających naukę w tzw. klasie zerowej (rozdział 4.), wykorzystania tej kompetencji w trakcie zajęć matematycznych (rozdział 5.), oraz zjawiska konserwacji liczby u dzieci kończących "klasę zerową" (rozdział 6.). Wyniki własne fragmentarycznie porównuje z rezultatami pokrewnych badań prowadzonych głównie za granicą. W wyniku próby interpretacji wyników zarysowuje problematykę dalszych, pogłębionych badań.
W zakończeniu formułuje wnioski i hipotezy z badań własnych oraz proponuję kierunki dalszych badań.
Na końcu pracy wymieniam cytowaną literaturę. Odwołuje się do niej w kolejnych rozdziałach podając nazwisko autora publikacji, rok jej wydania i - w uzasadnionych przypadkach - numer strony: na przykład [Wygotski, 1978, 345]. W
sytuacjach, gdy nazwisko autora wynika jasno z kontekstu, podaje tylko rok wydania publikacji i ewentualnie numer odpowiedniej strony: na przykład "Wygotski [1978, 345] twierdzi ...".
W niniejszej pracy wykorzystałam wskazówki: prof. dr Anny Zofii Krygowskiej - prowadzącej Ogólnopolskie Seminarium Dydaktyki Matematyki oraz zajęcia z metodologii badań w dydaktyce matematyki i seminarium doktoranckie na Studium Doktoranckim w WSP w Krakowie; - doc. dr hab. Bogdana Noweckiego - promotora tej pracy, a także prowadzącego zajęcia z dydaktyki matematyki na wspomnianym Studium; - doc. dr hab. Stefana Turanu'a - mojego wieloletniego opiekuna naukowego, również prowadzącego zajęcia na Studium Doktoranckim.