Dekonstrukcja

Abstract

W literaturze termin dekonstrukcja kojarzony jest przede wszystkim z osobą francuskiego filozofa Jacques’a Derridy, który wprowadził to pojęcie pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku. Tematem tej pracy nie jest analiza podejścia filozoficznego stworzonego przez J. Derridę, ale próba wyjaśnienia, jakie znaczenie w mojej twórczości ma pojęcie dekonstrukcji. Przedrostek de- wprowadza odwrotność, przeciwieństwo, zaprzeczenie konstrukcji. Konstrukcja natomiast, jak podaje Słownik wyrazów obcych PWN, to: budowa, struktura, konfiguracja. Konstrukcja kojarzy się z uporządkowaniem, dopasowaniem, harmonią. Tak więc, w moim pojęciu, dekonstrukcja jako zaprzeczenie konstrukcji, jest rozkładem, rozwarstwieniem, demontażem, rozbiórką. W precyzyjnej konstrukcji poszczególne elementy tworzą spójną całość – układ. Przestawienie lub usunięcie choćby jednego z jej elementów powoduje, że przestaje być tym, czym była. Czy konstrukcja decyduje jednak o istocie? Dzisiejszy świat dowodzi, że niekoniecznie. Inżynieria genetyczna, biotechnologia, praktyki transgeniczne i inne bioeksperymenty, obecne w dobie transhumanizmu i posthumanizmu, negują postrzeganie istot żywych, w tym człowieka, jako jednolitych, niezmiennych konstrukcji. W mojej twórczości dekonstruowanie to ciągłe stawianie pytań o istotę człowieczeństwa.

In literature, the term deconstruction is associated primarily with the French philosopher Jacques Derrida, who introduced this concept in the late 1960s. The subject of this dissertation is not to analyse J. Derrida’s philosophical approach but rather to attempt to explain what meaning the concept of deconstruction has in my work. The prefix de- introduces the antonym, the opposite of construction. The word construction according to Słownik wyrazów obcych PWN, means a building, structure, configuration. The term construction is associated with order, perfect match, harmony. So, in my opinion, deconstruction is the reverse of construction, it is a decomposition, stratification, disassembly, demolition. In a complex construction individual elements form a coherent whole – an arrangement. Moving or removing even one of its elements means that it ceases to be what it was. But does construction decide about the essence? Today's world proves that it is not necessarily so. Genetic engineering, biotechnology, transgenic practice and other bioexperiments present in the era of transhumanism and post-humanism negate the perception of living beings, including human beings, as uniform, unchanging structures. In my work, deconstructing means constantly asking questions about the essence of humanity.