Formy pierwszej osoby czasownika w wypowiedziach dialogowych osób z niepłynnością mówienia

Abstract

Niniejsza praca stanowi kontynuację badań nad kategorią języka jaką jest pierwsza osoba czasownika. Jest także swego rodzaju uzupełnieniem o nowy kontekst, w którym formy osobowe pełnią bardzo znaczącą funkcję w procesie komunikacyjnym. Rozprawa złożona jest z dwóch części. Pierwsza to teoretyczne wprowadzenie do omawianych tematów i zagadnień, zaś druga to część empiryczna, skomentowana pragmalingwistycznie. Celem rozprawy jest próba pragmatyczno-semantycznej analizy form pierwszej osoby liczby pojedynczej czasownika występującej w kontekście wywiadu z osobą jąkającą się. Charakter zgromadzonego materiału wymagał analizy biorącej pod uwagę wiele dyscyplin językoznawczych, takich jak pragmatyka, kognitywizm, komunikatywizm, psycholingwistyka, socjolingwistyka. Uwzględnienie elementów powyższych dyscyplin pozwala na przedstawienie kategorii osoby w sposób wieloaspektowy, podkreślającej charakterystyczne cechy osób z niepłynnością mówienia. Materiał do badań stanowiło 115911 słów wypowiedzianych przez osoby jąkające się, w tym 558 czasowników w pierwszej osobie liczny pojedynczej.

This thesis is a continuation of the research on the first person of the verb as a language category. It is also a kind of complement to a new context in which personal forms play a very significant role in the communication process. The thesis consists of two parts. The first one is the theoretical introduction to the topics and issues discussed further, whereas the second is empirical part, which is commented pragmatically. The aim of the dissertation is an attempt to semantic-pragmatic analysis of the forms of the first person singular of the verb occurring in the context of an interview with a person who stammers. A number of linguistic disciplines such as pragmatics, cognitivism, communicational functions, psycholinguistics, sociolinguistics were taken into account while preparing this thesis due to the nature of the collected material. Taking cognisance of the elements of the disciplines mentioned above allows to present the category of the person in a multipronged way, emphasizing the characteristic features of people with disfluent speech. The material for the study consisted of 115911 words uttered by stammers, including 558 verbs in the first person of a singular.