Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Z. 114. Prace z Rachunku Prawdopodobieństwa i Jego Dydaktyki 1

Abstract

Wraz z wkraczaniem elementów rachunku prawdopodobieństwa do programów matematyki szkolnej dydaktyka matematyki stanęła przed problemem roli i miejsca, a więc udziału, problematyki probabilistycznej w nauczaniu matematyki, a przede wszystkim w kształceniu matematycznym i ogólnym. Problem ten obejmuje zagadnienia: a) poszukiwania odpowiedniego, z uwagi na psychofizyczne uwarunkowania ucznia, a także bogactwo probabilistycznych i matematycznych treści; surowca do inspiracji i motywacji problematyki probabilistycznej na lekcjach matematyki, a zwłaszcza do inspiracji rozmaitych aktywności matematycznych; b) ukazywania pojęć i idei probabilistycznych jako nowego, odkrywanego przez ucznia, matematycznego narzędzia poznawania świata, ukazywania pojęć probabilistycznych w ich rozmaitych aspektach; c) wykorzystywania procesu odkrywania i kształtowania pojęć do ukazywania metodologii matematyki (chodzi o bogaty w matematyczne aktywności proces obróbki środkami matematycznymi konkretnych sytuacji i odkrywanych w ich kontekście stosunków jakościowych i ilościowych, proces przejścia od konkretu do probabilistycznej abstrakcji); d) udziału zadań probabilistycznych w procesie kształtowania pojęć i idei probabilistycznych (formułowanie, atakowanie i rozwiązywanie zadań powstałych na tle konkretnej sytuacji, w jakiej uczeń został postawiony na lekcji matematyki, może być matematyczną twórczością, której dedukcja i rachunki stanowią zaledwie jedną z wielu form); e) udziału tematyki probabilistycznej w integrowaniu szkolnej matematyki (idea fuzjonizmu) na różnych etapach jej nauczania. Powyższa problematyka była, i jest, przedmiotem prowadzonego przeze mnie od roku 1977 w Instytucie Matematyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie seminarium z dydaktyki rachunku prawdopodobieństwa. Zamieszczone w Roczniku prace powstały w ramach tego seminarium.