Uwarunkowania jakości życia pełnosprawnego rodzeństwa w rodzinach z dzieckiem z niepełnosprawnością

Abstract

Tematem dysertacji doktorskiej są uwarunkowania jakości życia pełnosprawnego rodzeństwa wychowywanego w rodzinach z dzieckiem z niepełnosprawnością. Struktura pracy obejmuje dziewięć rozdziałów. W rozdziale pierwszym omówione zostały istniejące koncepcje jakości życia w odniesieniu do różnych dyscyplin naukowych. Rozdział drugi to teoretyczno-empiryczne studium dotyczące jakości życia rodzin osób z niepełnosprawnością. W części trzeciej scharakteryzowano uwarunkowania osobowościowe oraz sytuacyjno-środowiskowe, które mają wpływ na poziom jakości życia rodzin wychowujących dziecko z niepełnosprawnością. Metodologiczne podstawy badań własnych zaprezentowane są w rozdziale czwartym. Sprecyzowana w nim została treść problemów badawczych oraz określono relacje pomiędzy zmiennymi zależnymi, niezależnymi i pośredniczącymi. Ponadto dokonano krótkiej charakterystyki narządzi badawczych, grupy badawczej oraz terenu badań. Rozdziały – piąty, szósty i siódmy – prezentują wyniki z badań. W rozdziale piątym przedstawiony został poziom jakości życia oraz struktura jakości życia badanych osób. W rozdziale szóstym scharakteryzowano osobowościowe uwarunkowania jakości życia badanego rodzeństwa oraz związane z nimi czynniki sytuacyjno-środowiskowe. Rozdział siódmy to prezentacja zależności pomiędzy jakością życia a uwarunkowaniami osobowościowymi i sytuacyjno- środowiskowymi. Weryfikacja hipotez oraz wnioski z badań zawarta jest w rozdziale ósmym, zaś rozdział dziewiąty to podsumowanie w postaci syntetycznego ujęcia wyników badań oraz postulaty dla praktyki pedagogicznej wynikające z niniejszej rozprawy.

The subject of doctoral dissertation is the quality of life of siblings with disabilities brought up in families with a child with disabilities. The structure of the work includes nine chapters. The first chapter discusses existing concepts of quality of life in relation to different scientific disciplines. The second chapter is a theoretical and empirical study on the quality of life of families of people with disabilities. The third chapter characterises the personal and situational-environmental conditions that affect the quality of life of families raising a child with disabilities. The methodological basis of own research is presented in chapter four. It clarifies the content of research problems and defines the relations between dependent, independent and intermediary variables. Moreover, a short description of research tools, research group and research area was made. Chapters – fifth, sixth and seventh – present the results of the research. Chapter five presents the level of quality of life and the structure of the quality of life of the examined persons. The sixth chapter describes the personality determinants of the quality of life of the examined siblings and related situational-environmental factors. The seventh chapter is a presentation of the relations between the quality of life and personal and situational-environmental factors. The verification of hypotheses and conclusions from the research is contained in chapter eight, while chapter nine is a summary in the form of a synthetic presentation of research results and postulates for pedagogical practice resulting from this dissertation.