Wybrane gesty i formy parateatralne jako narzędzia wspomagania komunikacji z osobami w wieku senioralnym

Abstract

Celem artykułu jest ukazanie strategii wspomagania komunikacji społecznej seniorów poprzez wykorzystanie gestu oraz form parateatralnych. W prowadzonych analizach wykorzystano odniesienia do badań z zakresu neuropsychologii, psychogeriatrii oraz fenomenologicznie zorientowanej koncepcji umysłu ucieleśnionego. W tym kontekście ukazano związki pomiędzy tą ostatnią kategorią, a pamięcią ciała oraz badaniami nad funkcjonowaniem neuronów lustrzanych. Wskazano również relacje między aktywizacją ruchową i językowo-komunikacyjną seniorów a pobudzaniem obwodów neuronalnych odpowiedzialnych za procesy kognitywne, zwrócono także uwagę na funkcje układów gestycznych oraz etapy wprowadzania form parateatralnych w procesach wspomagania kompetencji językowo-komunikacyjnych osób starszych. Artykuł wpisuje się w interdyscyplinarną refleksję nad jakością życia seniorów w XXI wieku oraz stanowi element większego projektu nt. psychokulturowych, gerontologicznych i logopedycznych uwarunkowań komunikacji międzygeneracyjnej.

The purpose of the article is to show the strategies for supporting social communication of older adults by using gestures and paratheatrical forms. In the conducted analyses the authors have used references to research in the field of neuropsychology, psychogeriatrics and a phenomenologically-oriented concept of embodied cognition. In this context, links between that last category and body memory, as well as research into mirror neurons, are shown. Also, the relationship between motion activation, language communication of seniors and stimulating neural circuits responsible for cognitive processes is pointed out. Moreover, attention is paid to the functions of gesture systems, as well as the stages of introducing paratheatrical forms into the processes of supporting language communication competences of seniors. The paper fits into the interdisciplinary reflection on the quality of life in old age in the 21st century, and is also part of a larger project concerning psychocultural, gerontological and logopedic conditions of intergenerational communication.